سپهرغرب، گروه خبر - سمیرا گمار: رئیس هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان گفت:‌ اگر دستگاه‌های متولی به درستی وظیفه خود را انجام دهند،‌ حرمت الوند حفظ خواهد شد،‌ حرمت الوند در گرو تعیین حریم و ارائه طرح‌ها بر اساس توسعه پایدار است تا این کوهستان پرجاذبه با روند اصولی خود برای نسل‌های آینده حفظ شود.

در سال 2002 مجمع عمومی سازمان ملل متحد 20 آذر را به عنوان روز جهانی کوهستان تعیین کرد تا با اجرای آیین‌های ویژه و اجرای برنامه‌های کوهنوردی در بزرگداشت این روز و تاکید هر چه بیشتر بر اهمیت و نقش کوهستان بکوشند. ناگفته پیداست که همه «همدان» را با «الوند»ش می‌شناسند، کوهستانی که به گفته کوهنوردان شاید مرتفع‌تر از آن پیدا شود اما جایگاه ویژه تاریخی و فرهنگی آن،‌ شهره‌اش کرده و کوهنوردان بسیاری از اقصا نقاط جهان مشتاق فتح آن هستند؛ آنچه در ادامه می‌خوانید گفتگوی خبرنگار سپهرغرب با رئیس و دبیر هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان در مورد روز کوهستان و دغدغه‌های آنان است:

     متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم به شکل شایسته این کوهستان را حفظ کنیم

علیرضا گوهری با اشاره به نام‌گذاری روز جهانی کوهستان، گفت: اختصاص یک روز ویژه به نام روز کوهستان در راستای اهداف بلندی شکل گرفت که در نهایت به حفظ و نگهداری کوهستان و منابع آن منتهی شده و ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و بین‌المللی در این زمینه فعال‌تر و پویاتر باشند.

وی خاطرنشان کرد:‌ نماد روز جهانی کوهستان شامل سه مثلث متساوی‌الاضلاع بر روی یک خط افقی است که مثلث سمت چپ یک الماس آبی رنگ در بالا دارد و نشان یخ و برف در قله کوه و لزوم توجه به گرمایش زمین و حفظ برف‌های کوهستان است. مثلث میانه با دایره نارنجی نشان دهنده منابع طبیعی محیط کوهستان است که به طور مداوم از داخل کوه‌ها استخراج می‌شوند و مثلث سمت راست یک مثلث سبز کوچک در پایه است که نشان دهنده سرسبزی و محصولاتی است که در دامنه کوه‌ها رشد می‌کنند.

رئیس هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان در ادامه کوهستان الوند را یک موهبت طبیعی برای همدان خواند و تصریح کرد: متاسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم به شکل شایسته و بایسته این کوهستان را حفظ و نگهداری کنیم و هنوز هم بسیاری از نقاط این کوهستان دستخوش تحول شده و مورد هجوم افرادی قرار می‌گیرد که توجهی به محیط زیست ندارند.

     لزوم توجه به اعلام منطقه حفاظت شده،‌ ثبت جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و اجرای طرح طبیعت‌گردی الوند

گوهری تاکید کرد:‌ امیدوارم دستگاه‌های متولی نظیر اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، اداره کل محیط زیست و سازمان صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری استان نسبت به حفاطت و نگهداری کوهستان ورود جدی پیدا کرده و در راستای اعلام منطقه حفاظت شده الوند،‌ ثبت جاذبه‌های تاریخی و طبیعی و اجرای طرح طبیعت‌گردی آن که منجر به اشتغال‌زایی و حفظ محیط زیست می‌شود، گام بردارند.

وی در پایان با اشاره به اینکه هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان به عنوان متولی ورزشی، طرح‌ها و برنامه‌های زیادی ارائه کرده که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است، ‌اظهار کرد: اگر دستگاه‌های متولی به درستی وظیفه خود را انجام دهند،‌ حرمت الوند حفظ خواهد شد،‌ حرمت الوند در گرو تعیین حریم و ارائه طرح‌ها بر اساس توسعه پایدار است تا این کوهستان پرجاذبه با روند اصولی خود برای نسل‌های آینده حفظ شود.

     کوهنوردان حافظ کوهستان هستند، باید مراقب کوه‌پیماها بود

دبیر هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان نیز در ادامه بیان کرد: دو بخش دولتی و مردمی در حفظ و نگهداری کوهستان نقش دارند و فعالیت هر دو بخش باید بازنگری شود، زیرا چیزی که ما می‌بینیم این است که تعدادی از مردم عادی با عنوان کوه‌پیما در حال تخریب کوهستان هستند و دستگاه‌های نظارتی نظیر اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری، اداره کل محیط زیست نیز اهمال می‌کنند.

حمید دیداری ابراز کرد:‌ برخی از زیرساخت‌ها نظیر راه‌سازی، ساخت و گسترش تله‌کابین، ایجاد راه در مسیر روستاهای اطراف همدان که منتهی به کوه است به جز تخریب و آسیب چیزی در بر ندارد، حال آنکه این موارد باید بررسی شده و با نظرات کارشناسی بیشتری اعمال شود.

وی ادامه داد: مساله اصلا گسترش یا عدم گسترش امکانات و تسهیلات گردشگری نیست بحث اصلی نگاه کارشناسی و بلند مدت بر اساس توسعه پایدار به این مضوع است،‌ بله! تله‌کابین برای جذب گردشگر عالی است اما گردشگر جذب کردن که کاری ندارد باید زیرساخت‌ها فراهم باشد تا گرفتار معضلات نشویم،‌ مثلا کسی که پول داده و با تله‌کابین به قله می‌آید معمولا زباله‌اش را همان جا رها کرده و ضررش برای کوهنوردان همدانی می‌ماند.

دبیر هیئت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان همدان با تاکید بر اینکه معمولا بیشتر کوهنوردان در مسائل مذکور نقشی ندارند، تاکید کرد:‌ ریختن زباله نیز یک مشکل مبتلابه بزرگ بوده و البته به فرهنگ مربوط است، شهر و کوه هم ندارد، البته غالب کوهنوردان به این مسئله توجه دارند اما گاهی برخی از افراد در قالب گروه‌های طبیعت‌گردی تساهل می‌کنند که آن هم در بلند مدت تبعات جبران ناپذیری بر محیط زیست و کوه‌ها خواهد داشت که فرهنگسازی آن باید از جامعه شروع شده و به کوهستان ختم شود.

دیداری با اشاره به ویژگی‌های منحصر به‌فرد کوهستان الوند در همدان اذعان کرد:‌ هیچ کوهی را در ایران پیدا نمی‌کنید که ارتفاع آن زیر چهار هزار متر بوده و تا این حد نامی بوده و همه کوهنوردان راغب به دیدن آن باشند، در خود همدان «یخچال» از الوند مرتفع‌تر است اما سبقه فرهنگی و تاریخی الوند آن را شهره کرده که با توجه به این جایگاه توجه به حفظ و حراست از آن بیشتر نمایان می‌شود.

وی با بیان اینکه گاهی اظهارنظرهای غیرکارشناسی در طرفداری از محیط‌زیست یا تخریب آن، نقش منفی دارد، اعلام کرد:‌ بعضا یک سری مسائل توسط افرادی مطرح می‌شود که فکر می‌کنند دغدغه کوهستان الوند را دارند اما هیچ نظر کارشناسی شده‌ای نیست، پر و بال دادن به این‌ها معضل است باید آن‌ها که اشراف و علم کافی دارند نقاط قوت و ضعف توسعه گردشگری و حفظ کوهستان را بررسی کنند.

در خاتمه باید گفت؛ اختصاص یک روز به عنوان روز کوهستان شاید برای ما جالب باشد اما برای کسی که با کوهستان و دامنه‌های جذابش،‌ قله‌های زیبا و داشته‌های کم‌نظیرش و بکر و خلوت و زیبایی‌اش مانوس هستند همیشگی بوده و این روز برای آن‌ها تنها تجلی اصالت کوهنوردی بوده و برای همین است که وقتی پای حرف‌های آنان می‌نشینی دغدغه به خوبی در کلامشان موج می‌زند؛‌ دغدغه توجه به محیط زیست و کوهستان و حفظ آن برای نسل‌های آتی در این میان شاید برخی دنیای دیگری داشته باشند و بخواهند این محیط‌های بکر را برای همگان قابل استفاده کرده و از این راه هم شهر را به نوایی برسانند و هم کوهستان و طبیعتش را برای همگان قابل دسترس‌تر. دغدغه کوهنوردان حفظ کوه و در عین حال استفاده همگان از این موهبت الهی است اما نه به هر قیمتی، آنان می‌گویند نهادهای مسئول که اسمشان در متن ذکر شد باید به جد پای کار باشند تا هم فرهنگ سازی کنند و هم هر گونه اقدامی از زیر نگاه کارشناسی آنان رد شود. امید که محیط زیستی‌ها، میراثی‌ها و منابع‌طبیعی‌ها بیشتر به این مهم توجه کنند و اصل مهم «توسعه پایدار» را در تصمیم‌سازی‌ها و برنامه‌ریزی‌های خود لحاظ کنند.

کوهستان مظهر پاکی و بخشش است و کوهنوردی آیین زندگی، مبتنی بر روح جمعی و پایبندی به اصول اخلاقی. این مساله در بین کوهنوردان جا افتاده که می‌گویند: کوهنوردی که درک صحیحی از کوهستان و کوهنوردی دارد هیچگاه منافع خود را بر منافع جمع ارجح ندانسته و از موقعیت و موفقیت‌های تحصیل شده به نفع خود بهره‌برداری نمی‌کند.