تهران و همدان در شرایط بحرانی آب
رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: وضعیت بارشها در کشور نگرانکننده است و استانهای تهران و همدان اکنون با بحران جدی در تأمین منابع آب روبهرو هستند.
سحر تاجبخش مسلمان صبح چهارشنبه در آیین تکریم و معارفه مدیرکل هواشناسی استان همدان اظهار کرد: امروز مسئله «آب» مهمترین چالش سرزمینی ایران است و مدیریت علمی منابع آبی بدون داده و تحلیل لحظهای هواشناسی، ممکن نیست.
وی با اشاره به وضعیت بحرانی بخشی از استانهای غربی و مرکزی کشور، گفت: بسیاری از استانها ازجمله تهران و همدان با خشکسالی جدی روبهرو هستند؛ شرایطی که نشان میدهد در مدیریت منابع آب و خاک ضعف ساختاری وجود داشته است.
تاجبخش ادامه داد: در کشور بیش از نیمی از ایستگاههای دیدهبانی هواشناسی هنوز سنتی هستند و به تجهیزات خودکار مجهز نشدهاند، درحالی که تولید دادههای باکیفیت و برخط نیاز امروز سیستم مدیریتی و پدافندی کشور است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور تأکید کرد: در بحرانهای ملی، داده دیرهنگام یا بیکیفیت هیچ ارزشی ندارد؛ داده باید برخط، لحظهای و دقیق باشد تا در اختیار کاربران در حوزههای امداد، بحران، کشاورزی و امنیت قرار گیرد.
وی افزود: استراتژی نخست سازمان، تجهیز ایستگاههای هواشناسی سنتی به سامانههای خودکار و نرمافزار ICS است تا بتوان دادهها را بهصورت برخط منتقل کرد. دستور کار دوم، تجهیز ایستگاهها به ادوات پرنت بتل برای افزایش کیفیت اندازهگیری مخاطرات است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به چشمانداز جهانی هواشناسی، گفت: محور اصلی فعالیت جدید، اجرای طرح پیشبینیهای تأثیرمحور و هشدار زودهنگام (Early Warning Initiative) براساس دستور سازمان جهانی هواشناسی (WMO) است تا پیامدهای اقلیمی در مدیریت شهری و امداد پیشبینیپذیر شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش ابراز کرد: برای اثربخشی پیشبینیها، دستگاههای اجرایی باید اطلاعات آسیبپذیری مانند مکان سازههای ناپایدار، درختان فرسوده و نقاط بحرانزا را در اختیار هواشناسی قرار دهند تا بتوان اطلاعرسانی دقیق به هنگام وزش باد شدید، بارش یا یخبندان، انجام داد.
معاون عمرانی استاندار همدان نیز با اشاره به شرایط نامطلوب بارشها در استان و کشور، گفت: شرایط اقلیمی و وضعیت بارشها مناسب نیست و این موضوع ضرورت برنامهریزی دقیقتر را دوچندان کرده است.
امیررضا یوسفیان اظهار کرد: بهمنظور دستیابی به دادههای دقیق و قابل استناد، تجهیز ایستگاههای هواشناسی در دستور کار قرار گرفته تا بتوان خروجیهای علمی و کاربردی برای تصمیمگیری در حوزههای عمرانی و مدیریت منابع آب ارائه داد.
یوسفیان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وضعیت تخصیص بودجه، گفت: در سال مالی 1403 نسبت به سال مالی 1402، عملکرد تخصیصی بودجه استان حدود 63 درصد افزایش داشته است؛ برخی دستگاهها نیز بیش از دو برابر سال گذشته بودجه دریافت کردهاند.
معاون عمرانی استاندار همدان تأکید کرد: تلاش میکنیم در سال مالی جاری نیز این روند حمایتی و افزایشی ادامه یابد تا پروژههای عمرانی با سرعت بیشتری پیش بروند.
* همدان ظرفیت تبدیل شدن به قطب گردشگری هواشناسی کشور را دارد
مدیرکل سابق هواشناسی استان همدان نیز با اشاره به پیشینه تاریخی توجه مردم این استان به پدیدههای جوی، اظهار کرد: همدانیها از گذشته به موضوعات هواشناسی اهمیت میدادند و همواره تلاش کردهاند زندگی و فعالیتهای خود را با شرایط اقلیمی تطبیق دهند.
حسین عابد با بیان اینکه همدان یکی از شاخصترین مناطق کشور ازنظر تنوع و شدت پدیدههای جوی است، توضیح داد: در برخی سالها بیش از 200 روز دمای صفر و زیر صفر در همدان ثبت شده که این موضوع نشاندهنده اقلیم خاص و سرمای طولانیمدت استان است.
وی با اشاره به ظرفیتهای انرژی تجدیدپذیر در همدان، ادامه داد: این استان ازنظر انرژی خورشیدی یکی از بهترین نقاط کشور بهشمار میرود؛ ارتفاع زیاد و تابش مناسب خورشید، شرایطی فراهم کرده که استفاده از انرژیهای پاک، بهویژه انرژی خورشیدی، میتواند راهکار مناسبی برای برونرفت استان از چالشهای انرژی باشد.
مدیرکل سابق هواشناسی استان همدان با تأکید بر ظرفیتهای طبیعی و اقلیمی همدان، خاطرنشان کرد: کوهستان الوند و ساختار اقلیمی منحصربهفرد همدان، یک نعمت بزرگ است و این قابلیت را دارد که همدان بهعنوان قطب گردشگری هواشناسی کشور، مطرح شود.
* 104 ایستگاه هواشناسی در سطح استان فعال است
مدیرکل هواشناسی استان همدان نیز با تأکید بر نقش اساسی این حوزه در تصمیمسازی دستگاههای مختلف، اظهار کرد: هواشناسی اساس و پایه تصمیمگیری در حوزههای مختلف ازجمله مدیریت منابع آب، حملونقل و زیرساختها است.
وی با بیان اینکه مسئولیت هواشناسی تنها به تولید و ارائه داده محدود نمیشود، افزود: ما باید دادههایی تولید کنیم که در تصمیمسازی استان اثرگذار باشند و مورد استفاده دستگاهها قرار گیرند؛ توسعه هواشناسی کاربردی با ارتباط مؤثر با سایر دستگاهها، در دستور کار قرار دارد.
رضایی با اشاره به برنامه استان برای استانداردسازی و تجهیز ایستگاههای هواشناسی، خاطرنشان کرد: درحال حاضر 104 ایستگاه هواشناسی در سطح استان فعال است که 66 مورد از آنها سنتی هستند؛ برنامهریزی کردهایم تعداد ایستگاههای مجهز به سیستمهای خودکار را افزایش دهیم.
مدیرکل هواشناسی استان همدان سرمایهگذاری در زیرساختهای این حوزه را ضروری دانست و گفت: برای اینکه بتوانیم همپای کشورهای پیشرو حرکت کنیم، نیازمند سرمایهگذاری بیشتری هستیم.
گفتنی است، در این مراسم از زحمات 53 ماه فعالیت حسین عابد بهعنوان مدیرکل هواشناسی استان همدان تقدیر و مهدی رضایی بهعنوان مدیرکل جدید هواشناسی استان همدان معارفه شد.