دریاچه زریبار، این میراث طبیعی بی‌بدیل کردستان که به حق نگین فیروزه‌ای این سرزمین لقب گرفته، این روزها نه فقط با چالش‌های زیست‌محیطی، بلکه با موجی از اظهارات میان مسئولان دست و پنجه نرم می‌کند.
دریاچه زریبار، فراتر از یک تالاب زیبا، قلب تپنده اکوسیستم غرب ایران و ستاره درخشان کردستان است. این پهنه آبی وسیع، با زیست‌بوم منحصر به‌فرد خود، خانه امنی برای گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری کمیاب بوده و نقش حیاتی در تأمین آب، معیشت جوامع محلی و تعدیل اقلیم منطقه‌ایفا می‌کند. اهمیت راهبردی این دریاچه، هم در ابعاد ملی و هم در سطح بین‌المللی، آن را به یکی از ارزشمندترین سرمایه‌های طبیعی کشور تبدیل کرده است. در همین راستا، حفظ و صیانت از این سرمایه گرانبها، همواره دغدغه اصلی کارشناسان و مسئولان بوده و هست.
با این حال، در ماه‌های اخیر، نخستین کنفرانس ملی مطالعات محیطی دریاچه زریبار که با هدف ایجاد هم‌افزایی میان دانش علمی و تصمیم‌گیری‌های اجرایی برگزار شد، خود به کانون بحث‌ها و چالش‌های جدی تبدیل شده است. در پی اظهارات اخیر فرماندار مریوان مبنی بر انتقاد از دستاوردها و هزینه‌های این رویداد، واکنش‌هایی از سوی برگزارکنندگان و مدیران محیط زیست استان مطرح شد.
استاد دانشگاه کردستان و دبیر اجرایی نخستین کنفرانس ملی مطالعات محیطی دریاچه زریبار در گفت و گو با ایسنا با توجه به اظهارات اخیر فرماندار مریوان در خصوص برگزاری این کنفرانس و انتقاداتی که نسبت به دستاوردها و هزینه‌های این رویداد مطرح شده، اظهار کرد: کنفرانس زریبار با هدف ایجاد پلی میان دانش علمی و تصمیم‌گیری‌های اجرایی برگزار شد و دستاوردهای آن بسیار فراتر از یک رویداد عادی بود.
دکتر حبیب‌الله محمدی با انتقاد از عدم حضور و بازدید فرماندار مریوان از نمایشگاه تخصصی یا شنیدن سخنرانی 23 متخصص و دغدغه‌های خانواده شهدای محیط زیست در این کنفرانس، بیان کرد: یکی از اصلی‌ترین خروجی‌های کنفرانس، 29 مصوبه بود که با حضور خود فرماندار، دادستان و مدیران استانی به تصویب رسید. ما از ایشان می‌پرسیم که آیا دو مصوبه کلیدی، یعنی رفع تمام تصرفات غیرمجاز در حوزه دریاچه و برخورد قاطع با متخلفان در صدور مجوزها اجرایی شده است؟ اگر این مصوبات به ظاهر ساده و پیش پا افتاده، اجرا می‌شد، امروز وضعیت زریبار متفاوت بود.
وی افزود: در مورد هزینه‌های کنفرانس نیز باید بگویم، هزینه 500 میلیون تومانی برای یک کنفرانس ملی در این سطح، در مقایسه با دستاوردهای علمی و اهمیت آن برای آینده زریبار، بسیار ناچیز است، این هزینه با درآمد میلیاردی از محل‌هایی مانند مرز باشماق و زمین‌خواری حریم زریبار به هیچ وجه قابل قیاس نیست، تمام هزینه‌ها با فاکتور و به‌صورت شفاف به حساب دانشگاه کردستان واریز شده و هیچ حق‌الزحمه‌ای برای تیم دانشگاهی در نظر گرفته نشده است.
مدیرکل محیط زیست استان کردستان، در رابطه با اهمیت برگزاری کنفرانس ملی مطالعات زریبار اظهار کرد: مهم‌ترین مطالبه مردم استان کردستان، مدیریت اصولی و حفاظت از زریبار است و این وظیفه قانونی ماست. ما به‌عنوان یک نهاد نظارتی و حاکمیتی، هرگز منافع عامه مردم را فدای منافع افراد خاص نخواهیم کرد. این اقدام در راستای همراهی با سیاست‌های دولت چهاردهم است که به‌عنوان محیط زیستی‌ترین دولت شناخته می‌شود.
فرزاد زندی، افزود: اظهارات اخیر فرماندار مریوان، نه‌تنها غیرعلمی است، بلکه شامل اتهاماتی ناروا به اداره کل حفاظت محیط زیست است. ما در این کنفرانس، صرفاً نقش تسهیلگری و همکاری علمی را داشتیم و مجری اصلی، دانشگاه کردستان بود. تمامی امور مالی شفاف و قابل حسابرسی است. این در حالی است که خود فرماندار در مراسم اختتامیه، از برگزارکنندگان تقدیر و تمجید کردند و این تغییر موضع ناگهانی، شائبه‌هایی را ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: در پاسخ به اتهام فقدان تفکر راهبردی و ضعف اجرایی، باید بگویم که محیط زیست کردستان همواره بر اساس اسناد بالادستی و سیاست‌های ملی عمل کرده است. ما هرگز مانع سرمایه‌گذاری نبوده‌ایم، بلکه بر سرمایه‌گذاری پایدار و سازگار با محیط زیست تأکید داریم. سازمان ما یک نهاد نظارتی است، نه مجری پروژه‌های عمرانی، و ضعف‌های اجرایی به بالاترین نهاد اجرایی شهرستان مربوط می‌شود.