عقلانیت و معیار در جاذبه حداکثری و دافعه حداقلی
سپهرغرب، گروه یادداشت- حسین صادقیان : همیشه در ایران اسلامی با موقعیتهایی مواجهیم (بهویژه در مقطع کنونی با لحاظ جمیع جهات) که حفظ وحدت و همدلی و تقویت آن در کشور، ضروری است؛ اما در این میان واقعیتهای فردی، مکتبی و اجتماعی هم وجود دارند که قهراً در کنشها و واکنشهای همه ما بهنوعی خودنمایی کرده و بعضاً راه گریزی نیز از آنها وجود ندارد. به همین دلیل و متناظر به واقعیات اجتنابناپذیر، عقلانیت و داشتن ملاک و معیار برای رفتارهای غیر مخرب و تضعیفکننده وحدت و همدلی توأم با هوشیاری، لازم به نظر میرسد؛ آنچه در این بین اصل مهمی است، حفاظت از اقتدار ملی در مقابل انواع شیاطین در خارج و داخل بوده که ایران عزیز و مستقل ما را نشانه رفتهاند و عقل سلیم حکم میکند برای حراست از داشتههای بزرگتر، از خواستهای کوچکتر و کماهمیتتر، چشمپوشی کنیم.
حال سؤال آن است که این نادیده گرفتنها چه حد و مرزی دارند؟ خوشبختانه ما برای یافتن این ملاکها و معیارها با داشتن فرهنگ غنی دینی و ایرانی، آنچنان مشکلی در حیطه شناختی نداریم که این مهم بارها مورد تعریف و تأکید نخبگان بوده است؛ پس برای تحقق این مطلوب، بیشتر نیازمند به اراده هستیم که انجام آن برای افراد معتقد، عاقل و وطندوست، سخت به نظر نمیرسد. در این موقعیت حساس شاید بهطور منطقی بتوان طرح برخی تفاوت نظرها را که جنبه مبنایی و اساسی ندارند، انجام نداد؛ البته این مهم غیر از نادیده گرفتن مسائلی است که بیتوجهی به آنها بهنوعی جاده صاف کردن برای دشمنان است! متأسفانه امروزه در معدود مواردی با این موضوع مواجهیم و شوربختانه برخی برای منافع گروهی خود، اینگونه تلخیها را بهعنوان عملکرد خویش «احلی من العسل» هم ارزیابی میکنند و سمهای خطرناک را نوشداروی همدلی میدانند.
اگر در ابتدا صحبت از عقلانیت رفت، به همین منظور است؛ زیرا ما نمیتوانیم در جامعه امروز دشمنیهای رفتاری عدهای را از عوامل وحدت و همدلی ارزیابی کنیم. محور حداقلی و شیرازه همدلی و وحدت، تمکین در قِبال قانون است و نه سهلانگاری و نادیدن پدیدههایی که بهعنوان تابلوی زیر پا گذاشتن قانون و خودمحوری، گاهی در جامعه امروزی ما خودنمایی میکند؛ ضمن اینکه دشمنشادکن هم هست، اما باید از مسائل و عوامل دست چندم بهخصوص درباره خود که نوعی ایثارگری است، برای حفظ و تقویت وحدت و همدلی چشمپوشی کرد تا دشمنان بیشازپیش مأیوس شوند، انشاءالله.
