برق تجدیدپذیر به اتحادیه اروپا کمک می‌کند تا به اهداف سبز خود دست پیدا کند. بر اساس آخرین آمار یورواستات، سوئد با 33.7 درصد در سال 2023، بالاترین سهم انرژی‌های تجدیدپذیر را در حمل‌ونقل خود دارد که این آمار نشان‌دهنده بهبود تدریجی در سراسر این بلوک است.
سوئد تنها کشوری است که به هدف اتحادیه اروپا یعنی 29 درصد انرژی‌های تجدیدپذیر در حمل‌ونقل تا سال 2030 دست پیدا کرده و حتی از آن فراتر رفته است. این کشور شمال اروپا با استقبال گسترده و سریع از خودروهای برقی در این راه پیشتاز بوده است، اما کمپین‌های زیست‌محیطی در مورد اتکا به سوخت‌های زیستی هشدار می‌دهند که یک منبع انرژی بحث‌برانگیز است.
فنلاند با سهم 20.7 درصدی انرژی‌های تجدیدپذیر در ترکیب حمل‌ونقل خود در رتبه دوم قرار دارد و پس از آن هلند با 13.4 درصد و اتریش با 13.2 درصد رتبه‌های سوم و چهارم لیست حاضر را به خود اختصاص داده است.
لیست کشورهای دارای بیشترین افزایش در انرژی حمل‌ونقل از انرژی‌های تجدیدپذیر نیز نشان می‌دهد سوئد با افزایش 4.9 درصدی در سال 2023 پیشتاز بوده است. اتریش و پرتغال با افزایش 2.5 درصدی نسبت به سطح سال 2022 نیز پس از آن قرار می‌گیرند. در واقع سوئد، آلمان و هلند بیش از نیمی از برق تجدیدپذیر مورد استفاده در حمل‌ونقل جاده‌ای اتحادیه اروپا را در سال 2023 تشکیل دادند و بلژیک، لوکزامبورگ و پرتغال در همان سال بیشترین افزایش نسبی را در برق تجدیدپذیر از وسایل‌نقلیه جاده‌ای داشتند.
*حمل‌ونقل اتحادیه اروپا چقدر پاک است؟
یورواستات اعلام کرد در سال 2023، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در حمل‌ونقل اروپا به 10.8 درصد در سراسر اتحادیه اروپا رسید که این رقم افزایشی 1.2 درصدی را نسبت به سال قبل نشان می‌دهد. دستیابی به هدف 2030 مستلزم شتاب قابل‌توجهی در آمار است و میانگین سالانه افزایش 2.6 درصدی بین سال‌های 2024 تا 2030 نیاز دارد.
طبق گزارش کمپین حمل‌ونقل و محیط زیست (T&E اروپا، ازآنجاکه بخش برق اروپا دستخوش تحولی عمیق است، سیستم حمل‌ونقل آن از عرضه برق تجدیدپذیر بیشتر سود خواهد برد و منبع برق سبز این قاره در سال 2023 به لطف افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه اتحادیه اروپا (45 درصد در سال 2023) و استقبال بیشتر از خودروهای الکتریکی، 50 درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
داده‌های جدیدتر برای سال‌های 2024 و 2025 حتی ارقام بالاتری را نشان می‌دهند، بااین‌حال کمپین هشدار می‌دهد که بیشتر انرژی‌های تجدیدپذیر گزارش‌شده در داده‌های جدید یورواستات به سوخت‌های زیستی و مایعات یا گازهایی همچون بیودیزل و بیواتانول ساخته‌شده از زیست‌توده متکی است و هرچند سوخت‌های زیستی مبتنی‌بر محصولات کشاورزی به‌عنوان مخرب‌ترین نوع سوخت‌های زیست‌محیطی، به‌دلیل محدودیت‌های اتحادیه اروپا برای استفاده در سال 2023 در سطح پایین باقی ماندند، انواع جدیدی از سوخت‌های زیستی پیشرفته و ضایعاتی در حال افزایش هستند.
روغن‌های زائد همچون روغن پخت‌وپز استفاده‌شده، چربی‌های حیوانی و بقایای نخل که به‌طور عمده از آسیا وارد می‌شوند، در این دسته قرار می‌گیرند. این مواد اکنون 40 درصد از کل سوخت‌های زیستی مورد استفاده در حمل‌ونقل اتحادیه اروپا و بیش از نیمی از سهم 10.8 درصدی گزارش‌شده انرژی‌های تجدیدپذیر را تشکیل می‌دهند.
*مشکل استفاده از سوخت‌های زیستی در حمل‌ونقل چیست؟
وسایل‌نقلیه الکتریکی به‌طور روزافزون در حال استفاده شدن توسط تعداد بیشتری از شهروندان سوئدی است که این امر به ارتقای این کشور در صدر رتبه‌بندی حمل‌و‌نقل سبز اروپا کمک کرده است، بااین‌حال سوئد به‌طور عمده با استفاده از سوخت‌های زیستی پیشرفته و زباله به این نقطه رسیده و حتی به‌طور فزاینده‌ای به سوخت‌های زیستی حاصل از چربی‌های حیوانی متکی بوده است.
این چربی‌ها بر اساس خطر انتقال بیماری به سه دسته تقسیم می‌شوند که دسته‌های اول و دوم کاربرد محدودتری در گرمایش دارند، اما زباله‌های دسته سوم که ایمن‌تر هستند، برای طیف وسیع‌تری از کاربردها ازجمله غذای حیوانات خانگی و مواد اولئوشیمیایی استفاده می‌شوند. مشکل این است که سیستم حمل‌ونقل سوئد با مصرف این چربی‌های حیوانی محدود، صنایع دیگر را به سمت مواد کمتر پایدار همچون روغن نخل سوق می‌دهد و این امر فعالان زیست‌محیطی اروپا را نگران کرده است.