هر ملتی در روند تکاملی و تاریخی خود با رخدادهایی مواجه می‌شود که برخی از آن‌ها به جهت ماهیت، ابعاد و آثار می‌توانند این روند را استحکام بخشند و شتاب دهند، از این رو برخی از حوادث، نقطه عطفی در تاریخ تحولات یک ملت و یک کشور تلقی می‌شوند که وقایع سال 88 و حماسه نهم دی‌ماه در این چارچوب ارزیابی می‌شوند.

یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های حماسه 9 دی معرفت دینی ملت ایران بود. در این روز ما شاهد تجلی ایمان و اعتقاد مردم به ارزش‌های دینی و حراست از دستاوردهایی بودیم که با ارزش‌ها پیوند خورده بود و بعد از تحمل چند ماه آتش‌افروزی و فتنه‌انگیزی با حرکت خودجوش مردم در اعتراض به حماقت فتنه‌گران در 6 دی‌ماه رقم خورد. دشمنان در آن روز با یورش به نمادهای عاشورا و محرم نشان دادند که همه باورهای اعتقادی ملت ایران و هویت نظام را هدف گرفته‌اند و با این حرکت طومار زوال خود را امضا کردند. مردمی که بعد از انقلاب در صحنه‌های مختلف همواره اذعان کرده‌اند درس زندگی را از مکتب عاشورا دارند و با محرم و صفر، انقلاب اسلامی را به پیروزی رسانده‌اند، با حماسه 9 دی، زنگ پایان این فتنه را نواخته و مسیر تکاملی انقلاب و نظام را هموار کردند.

این قیام تاریخی همه بازیگران داخلی و خارجی را که در این فتنه نقش داشتند، مخاطب قرار داد، اما این تمام ماجرا نبود و درس بزرگ این حماسه مردمی برای نیروهای دورن نظام و نسل آینده بود؛ چراکه وقایع سال 88، آخرین نسخه تهدید و فتنه نبوده و همه ما می‌دانیم با راهی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در پیش گرفته‌ایم، باید گردنه‌های پر پیچ و خمی را طی کنیم.

نسل جوان در صورتی می‌تواند این مسیر تعالی و پیشرفت را با کمترین هزینه طی کند که گذشته را خوب بشناسد، آینده را خوب ببیند و درس‌ها و عبرت‌های تاریخی را به خوبی آموخته باشد، بنابراین راه مقابله با این جریان و خنثی‌سازی تلاش‌های آن‌ها، این است که حماسه 9 دی به یک گفتمان تبدیل شده و هر سال نه‌تنها در آن روز بلکه در روزهای گوناگون یادآوری شود تا بدانیم چه حوادثی را با تکیه بر چه ارزش‌هایی توانستیم از سر بگذرانیم.

با ذکر این مقدمه آنچه در ادامه می‌خوانید گفت‌وگوی خبرنگار گروه خبری سپهرغرب با عضو هیئت‌علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان در خصوص چرایی شکل‌گیری حماسه نهم دی و بزرگداشت آن است:

اکبر عروتی‌موفق در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه ما در طول تاریخ انقلاب اسلامی با حوادث و وقایع مختلفی روبه‌رو بوده‌ایم، عنوان کرد: بعضاً این حوادث به‌گونه‌ای بود که دشمن وارد صحنه شده و به‌نوعی توطئه‌های خود را علیه نظام و جمهوری اسلامی اعمال می‌کرد و در همه این حوادث حضور مردم در کنار رهبری توطئه‌ها را نقش برآب می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: بعد از انتخابات ریاست جمهوری در سال 1388 اتفاقات و وقایعی در کشور رخ داد که معمولی نبوده و فتنه‌انگیزی آشکار بود، چراکه زمینه حضور بیگانگان و دشمنان قسم‌خورده کشور را به میدان منازعات داخلی ما باز کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: طبیعی بود که در آن سال کاندیدایی که رأی نیاورده نسبت به برخی مسائل معترض باشد، قانون هم چارچوب‌هایی را برای این اعتراضات مشخص کرده تا با استفاده از دستورالعمل‌های درنظر گرفته شده اعتراضات خود را به‌صورت رسمی اعلام کنند. نهادهایی نیز موظف به بررسی این اعتراضات بوده و ملزم هستند پاسخ‌های متین، منطقی و مجاب‌کننده‌ای به معترضان و افکار عمومی ارائه دهند.

عروتی‌موفق با اشاره به اینکه اعتراضات مطرح‌شده در سال 88 به جای اینکه از مجاری قانونی پیگیری شود از خیابان‌ها سر درآورد، تصریح کرد: تا این قسمت هم البته مشکلی نبود؛ یعنی راه برای معترضان با وجود مجوز قانونی و تشکیل اجتماعات اعتراضی در نظام فراهم است؛ اما مسئله این بود که توطئه دشمنان و سوءاستفاده استفاده آن‌ها از اعتراضات مردمی کم‌کم شکل اغتشاش به خود گرفت.

وی اضافه کرد: اعتراضات به شکل هرج و مرج و هنجارشکنی درآمد و منجر به درگیری‌هایی در سطح شهرهای مختلف کشور به‌ویژه پایتخت شده و کاملاً مشخص بود، دست‌هایی در پشت پرده در پی خواسته‌های دیگر است و تحرکات معترضین به هیچ عنوان شبیه به اعتراض متداول به نتیجه رأی‌گیری در انتخابات نبود.

عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان با این بیان که دشمن در پشت اعتراضات، خود را پنهان کرده و براندازی و اضمحلال جامعه را پیگیری می‌کرد، توضیح داد: این حوادث چند ماه در کشور طول کشید و زمانی که مدارا با آن‌ها نتیجه نداد مردم به میدان آمدند و در تاریخ نهم دی حماسه‌ای خلق کردند که طومار فتنه‌گران را درهم پیچید.

عروتی‌موفق افزود: در نهم دی شاهد یک همبستگی ملی بودیم؛ یعنی همه کسانی که دل در گرو انقلاب و کشور داشتند به میدان آمدند و یک حرکت مردمی با این احساس شکل گرفت که لازم است خود مردم به صحنه آمده و از حریم انقلاب، نظام، آرمان‌ها و دستاوردهای انقلاب اسلامی در برابر اجانب دفاع کنند.

وی حضور حداکثری مردم از همه اقشار، جناح‌ها و دیدگاه‌ها را از نقاط عطف ارزشمند نهم دی خواند و گفت: این حضور نشان داد مردم اگرچه اعتراضاتی هم دارند اما وقتی پای ارزش‌ها و آرمان‌هایشان در میان باشد در برابر دشمن تمام‌قامت می‌ایستند و اجازه سودجویی به احدی را نمی‌دهند.

این استاد دانشگاه به دستاوردهای این قیام تاریخی و بزرگ نیز اشاره کرد و افزود: وفاق ملی، دفاع از آرمان‌های انقلاب و ارکان نظام و قوت و قدرت کشور مسائلی بود که در نهم دی‌ماه تقویت شد و این‌ها، آن‌قدر ارزشمند هستند که هر ساله نهم دی را گرامی بداریم و این مسائل را به نوجوان و جوانان یادآوری کنیم که در گذشته نه‌چندان دور چه حوادثی از سر ایران عزیز گذشت و دشمن تا کجا به سرزمین ما نفوذ کرده بود.

عروتی‌موفق تأکید کرد: نوجوانان و جوانان امروز، در آن دوران کودک بوده و شاید درکی از آن روزهای سخت که بر کشور گذشت و آشوب‌هایی که به پا شد نداشته باشند؛ بنابراین باید به خوبی این را تشریح و تبیین کرده و به آن‌ها گفت که مردم ما چطور توانستند با حفظ تنوع و تکثر دیدگاه‌ها، باورها و اندیشه‌های سیاسی خود در برابر دشمن بایستند و ذره‌ای هم اجازه دخالت به بدخواهان در امور کشور خود ندهند.

وی تشریح کرد: همه ما می‌دانیم دخالت دشمن در امور داخلی یک کشور چه تبعاتی خواهد داشت؛ نمونه آن را می‌توان در قضیه حضور داعش در برخی کشورهای همسایه دانست که چه بلایی بر سر مردم و سرزمین آن‌ها آورد و امنیت را از آنان ربود.

عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان با تأکید بر لزوم انتقال ارزش‌ها به نوجوانان و جوانان، خاطرنشان کرد: یادآوری حماسه‌های مردمی و تاریخ‌ساز در کشور ما این موضوع را متذکر می‌شود که غفلت از همدلی و بی‌توجهی به بهانه‌گیری‌های دشمن با سهل‌انگاری چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد. ضمن اینکه با بزرگداشت این روزهای مهم و تاریخ‌ساز خود به خود اهمیت آن به نسل‌های جوان منتقل می‌شود اما باید در نوع ارائه روایت در دنیای کنونی دقت به خرج داد.

عروتی‌موفق در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه نهم دی ظرفیت الگو شدن در برهه‌های گوناگون کشور را دارد، متذکر شد: جنگ تحمیلی آثار تخریبی فراوانی بر کشور داشت اما دستاوردهای آن را که نگاه می‌کنیم یک الگوی بی‌بدیل برای کشور است. نهم دی هم این گونه است. ما از این اتفاقات تاریخ‌ساز کم نداشته‌ایم که می‌توانند دستاویز نسل‌های آتی برای مقابله با بحران‌ها و حوادث باشند.

وی در پایان ابراز کرد: 9 دی نشان داد اگر ما می‌خواهیم در مقابل دشمن بایستیم تا سرزمین‌مان محفوظ بماند هیچ راهی نداریم جز اینکه کنار هم بایستیم. تفرقه هیچ نتیجه‌ای به جز زوال و نابودی یک جامعه را در پی نخواهد داشت. درس بزرگ 9 دی دفاع عملی از آرمان‌های انقلاب، همبستگی ملی، وحدت اجتماعی، دشمن‌شناسی و دشمن‌ستیزی است. باید این تجربه‌ها که حاصل چند ماه خون جگر خوردن ملت ایران است را قدر دانست و مثل یک امانت از آن مراقبت کرد.