شهرک‌های کشاورزی، محیط‌های کنترل‌شده تولید محصولات کشاورزی به عبارتی مکانی با محدوده معین، مدیریت یکپارچه و هدفمند با رعایت ضوابط و معیارهای فنی برای استقرار مجموعه‌ای از واحدهای تولیدی کشاورزی و مدیریت زنجیره تأمین هستند.
تولید با هزینه کمتر، افزایش بهره‌وری در مصرف آب، اشتغال‌زایی و تولید صادرات‌محور از مهم‌ترین مزیت‌های تولید در شهرک‌های کشاورزی است و به همین دلیل ایجاد و توسعه این شهرک‌ها در کردستان هم در دستور کار قرار گرفته است.
قرار شده محصولات آب‌بر همچون سبزیجات و سیفی‌جات در استان به فضای گلخانه‌ای منتقل شود تا فضای آزاد بیشتری به محصولات راهبردی همچون گندم اختصاص پیدا کند.
صلاح‌الدین کریمی مدیرعامل شرکت شهرک‌های کشاورزی کردستان در گفت‌و‌گویی تفصیلی با ایرنا معتقد است فعالیت‌ها و برنامه‌های زیادی برای رشد شهرک‌های کشاورزی در استان تدوین شده و بسیاری از آن‌ها در مرحله اجرا قرار دارند.
   علاوه بر مجتمع گلخانه‌ای صادق‌آباد که به بهره‌برداری رسیده و مجتمع قبا سرخ که در حال ساخت سازه است چند مجتمع دیگر را هم در دست اجرا و اقدام دارید؟
شرکت شهرک‌های کشاورزی استان در مجموع هشت مجتمع گلخانه‌ای و یک مجتمع شیلاتی را در دست اقدام دارد که یک مجتمع گلخانه‌ای به مرحله بهره‌برداری رسیده و مابقی هم در فاز ساخت ساز و یا زیرساخت و مطالعات امکان‌سنجی است که مساحت این مجتمع‌ها 295 هکتار است.
مجتمع گلخانه‌ای دوسر قروه با 50 هکتار مساحت در مرحله زیرساخت است که با استفاده از اعتبارات ملی، احداث بخشی از زیر ساخت این طرح با اعتباری معادل 220 میلیارد ریال انجام می‌شود و خوشبختانه پیمانکار طرح مشخص شده است و عملیات اجرایی آن شامل تأمین آب و خط انتقال سه و نیم کیلومتری و استخر ذخیره سه هزار مترمکعبی و همچنین تامین گاز آن بزودی آغاز می‌شود.
  با توجه به اینکه سطح آب زیرزمینی شهرستان قروه بسیار پایین آمده است آیا این مشکل تأثیری در احداث مجتمع گلخانه دوسر ندارد؟
مرکز تولید بذور گیاهان مرتعی قروه متعلق به اداره کل منابع طبیعی استان 9 حلقه چاه دارد که دو حلقه آن خشک شده است و براساس اعمال ماده 27 و 28 دستورالعمل مربوط به آب‌های زیرزمینی که وصل به قانون توزیع عادلانه آب بوده امکان انتقال آب این چاه‌ها به صنعت و حوزه گلخانه امکان‌پذیر است؛ اقدام به خرید این دو حلقه چاه کردیم که در 60 متری خشک شدند و مجوز تعمیق آن‌ها را تا 140 متر گرفتیم.
با توجه به کاهش سطح آب در قروه تعمیق چاه عمل صحیحی است و آیا در 140 متر این چاه‌ها به آب می‌رسد؟
با توجه به اینکه این چاه‌ها پروانه بهره‌برداری دارند قانون، مجوز تعمیق را می‌دهد پس کار قانونی انجام می‌شود و کارشناسان هم بعد از بررسی انجام‌شده اعلام کردند در 80 یا 90 متری به آب می‌رسد و برای انتقال آب به مجتمع خط انتقال 3.5 کیلومتری و مخزن سه هزار مترمکعبی اجرا می‌شود. امروز تنها راه بهره‌مندی از آب این چاه برای مجتمع، تعمیق آن است.
  میزان اشتغال‌زایی مجتمع دوسر قروه چند نفر خواهد بود؟
از 50 هکتار زمین مجتمع دوسر، 35 هکتار آن مفید است و بعد از بهره‌برداری هم به طور مستقیم برای 420 نفر و غیرمستقیم هم برای 700 نفر اشتغال ایجاد می‌کند و در هر مترمربع هم 30 تا 50 کیلوگرم ظرفیت تولید خواهد داشت به عبارتی میزان تولید سالانه آن 10 هزار و 500 تن خواهد بود. هم اکنون هم مطالعات فاز یک و دو آن انجام شده و در حال ایجاد زیرساخت‌های آن هستیم.
  چهار مجتمع گلخانه دیگر شرکت شهرک‌های کشاورزی استان در چه مرحله‌ای قرار دارند؟
چهار مجتمع گلخانه‌ای دیگر استان شامل بلدستی و تلوار دهگلان، دلبران قروه و چاخرلو سقز 145 هکتار مساحت دارند که با اعتبار سه میلیارد ریالی در حال مطالعات امکان سنجی آن یعنی فاز صفر هستیم. زمین این مجتمع‌ها مشخص شده ولی هنوز سند آن‌ها گرفته نشده که این مهم هم بعد از مطالعات فاز صفر انجام می‌شود. بعد از فاز صفر، مطالعات فاز یک ودو که شامل طراحی و مطالعات توجیه اقتصادی و فنی، طراحی آب و برق و گاز و غیره است؛ انجام خواهد شد.
خوشبختانه در سفر رئیس جمهور به استان دو هزار میلیارد ریال برای این پروژه مصوب شده که با بهره‌مندی از اعتبارات داخلی شرکت شهرک‌های کشاورزی و سفر رئیس جمهور زیرساخت‌های این چهار واحد گلخانه را تأمین خواهیم کرد.
در سفر رئیس جمهور به استان دو هزار میلیارد ریال برای این پروژه مصوب شده است که با بهره‌مندی از اعتبارات داخلی شرکت شهرک‌های کشاورزی و سفر رئیس جمهور زیرساخت‌های این چهار واحد گلخانه را تأمین خواهیم کرد.
  با توجه به افزایش قیمت‌ها و تورم موجود، وضعیت احداث گلخانه و میزان هزینه مورد نیاز چقدر تغییر کرده است؟
در چهار سال اخیر هزینه ساخت یک مترمربع گلخانه از یک میلیون و 500 هزار ریال به 15 میلیون ریال افزایش یافته به عبارتی برای احداث هر هکتار گلخانه به 150 میلیارد ریال نیاز است که 20 درصد این مبلغ را باید سرمایه گذار از آورده شخصی خود هزینه کند.
  با افزایش هزینه‌های ساخت گلخانه آیا می‌توان به اجرای این چند طرح امیدوار بود؟ و برای پیشبرد و تأمین این هزینه‌ها برنامه‌ای دارید؟
یکی از مشکلات ما بالابودن میزان هزینه ایجاد زیرساخت مجتمع‌ها است که شرکت شهرک‌های کشاورزی کشور از طریق ارزان سازی و انبوه سازی و بهره‌مندی از توان شرکت‌های دانش‌بنیان به‌دنبال رفع این مشکل است.
در مجموع برای ایجاد زیرساخت‌های 195 هکتار مجتمع‌های گلخانه ای استان به سه هزار و 900 میلیارد ریال و برای احداث سازه آن‌ها به 29 هزار میلیارد ریال نیاز داریم. افزون بر این در شهرستان مریوان هم در روستای میرآباد که در نقطه مرزی واقع شده است زمینی به مساحت 48.5 هکتار شناسایی کردیم و در حال نقشه‌برداری برای ایجاد گلخانه در این منطقه مرزی هستیم.
  برای اجری این پروژه سرمایه‌گذار جذب می‌کنید؟
نسبت به این کار هم بی‌تفاوت نبودیم و بی‌شک از ظرفیت‌های جذب سرمایه‌گذار اعم از داخلی و خارجی هم استفاده خواهیم کرد و اولویت هم ابتدا با سرمایه‌گذاران داخلی است.
از ظرفیت‌های جذب سرمایه‌گذار اعم از داخلی و خارجی هم استفاده خواهیم کرد و اولویت هم ابتدا با سرمایه‌گذاران داخلی است.
یکی از برنامه‌های ما این است که سرمایه‌گذاران استان را به بازدید از مجتمع‌های گلخانه‌ای موفق کشور همچون مجتمعی در استان البرز که 70 درصد انرژی را صرفه‌جویی می‌کند؛ ببریم. واحدهای گلخانه ای در کشور داریم که با استفاده از کمک و توان شرکت‌های دانش‌بنیان توانستند در سه هزار مترمربع 400 تن محصول برداشت کنند بنابر این بازدید سرمایه‌گذاران از این واحدها موجب ایجاد انگیزه بیشتر آن‌ها برای سرمایه‌گذاری در این بخش خواهد شد.
واحدهای گلخانه‌ای در کشور داریم که با استفاده از کمک و توان شرکت‌های دانش‌بنیان توانستند در سه هزار مترمربع 400 تن محصول برداشت کنند بنابراین بازدید سرمایه‌گذاران از این واحدها موجب ایجاد انگیزه بیشتر آن‌ها برای سرمایه‌گذاری در این بخش خواهد شد.
  غیر از این پروژه‌های جدید گلخانه‌ای که شرکت شهرک‌های کشاورزی به‌دنبال احداث آن است در گذشته چندین واحد گلخانه در استان احداث شده آیا این واحدها هم زیرمجموعه شرکت هستند؟
پیشنهاد تحویل مجتمع‌های گلخانه‌ای که در گذشته ساخته شدند به شرکت شهرک‌های کشاورزی داده شده است و در صورتی که بتوانیم سند آن‌ها را به نمایندگی از شرکت شهرک‌های کشاورزی به نام دولت صادر کنیم قابلیت واگذاری این مجتمع‌ها به این شرکت وجود دارد بنابراین این مسئله باید توسط هیئت‌مدیره بررسی و اگر با چارچوب حقوقی همخوانی داشت آن‌ها را تحویل خواهیم گرفت.
  در صحبت‌هایتان به غیر از مجتمع‌های گلخانه‌ای به احداث مجتمع شیلات هم اشاره کردید هم اینکه اجرای فاز دوم پروژه مجتمع ماهیان سردابی سیروان را به دلایلی تحویل نگرفتید به غیر از این آیا احداث مجتمع شیلاتی دیگر را در برنامه دارید؟
یکی دیگر از مجتمع‌های پرورش ماهی، مجتمع پرورش ماهی روستای آلوت از توابع بخش نمشیر شهرستان بانه است که در پایاب سد سردشت قرار گرفته است و برای تخصیص زمین و آب آن اقدام کردیم. برای این طرح که ظرفیت آن 500 تن است به یک هزار و 500 لیتر آب در ثانیه نیاز داریم که با پیگیری استاندار کردستان و نماینده مردم شهرستان‌های بانه و سقز در مجلس شورای اسلامی با تخصیص این میزان آب موافقت شده و تامین اعتبار آن هم انجام شده است و بزودی مناقصه آن برگزار می‌شود.
  با توجه به آنچه بیان کردید گویا برنامه دارید در هر شهرستان یک شهرک کشاورزی دارای چندین مجتمع گلخانه‌ای یا شیلاتی ایجاد کنید؟
دقیقاً همین برنامه را داریم، در حال حاضر شرکت شهرک‌های کشاورزی استان در قروه دو شهرک، در دهگلان سه شهرک، در سقز دو شهرک و در بیجار هم یک شهرک دارد ولی هنوز در شهرستان‌های سنندج و دیواندره به‌دلیل کمبود اراضی ملی مناسب نتوانسته ایم پروژه ای تعریف کنیم تلاش ما این است که با خرید اراضی مناسب در این سه شهرستان هم بزودی عملیات احداث شهرک‌های کشاورزی را آغاز کنیم.
با بهره‌برداری از مجموع پروژه‌های گلخانه‌ای که هم‌اکنون در دست اجرا است برای هزار و 590 نفر به طور مستقیم و یک هزار و 300 نفر غیرمستقیم اشتغال ایجاد می‌شود و افزون بر این 40 هزار تن به محصولات گلخانه‌ای و 500 تن هم به تولید ماهی در استان افزوده خواهد شد.
  آینده شهرک‌های کشاورزی استان را چطور می‌بینید؟
از آنجا که معتقدم راه توسعه کشاورزی مدرن از درگاه شهرک‌های کشاورزی می‌گذرد و باید از این ظرفیت بهره ببریم بنابراین آینده این شهرک‌ها را بسیار روشن می‌بینم؛ امسال استان ما در بحث ایجاد شهرک‌های کشاورزی سطح تعهدات خود را افزایش داد تا اینگونه بتوانیم بخشی از عقب ماندگی را که در این حوزه نسبت به سایر استان‌های کشور داریم جبران کنیم.