«محمدحسین فهمیده» که برخلاف تصور منتقدان، می‌تواند الگویی ماندگار برای نسل نوپا باشد.
نوجوانی دوران بسیار مهمی است و یک‌دنیا حرف دارد. عنوان روز نوجوان هم که از شهادت شهید عزیز «حسین فهمیده» وام‌گرفته شده است از جهات مختلف روز بزرگی محسوب می‌شود و می‌تواند در شکل‌گیری روحیه جهادی و حماسی در نوجوانان تأثیر بسزایی داشته باشد.
پای صحبت‌های تسهیلگر والد و کودک، دارای مدرک بین‌المللی QCB و پژوهشگر و فعال حوزه کودک و نوجوان از نوجوانی و محاسن تقویت روحیه مقاومت در این رده سنی می‌شنویم.
*تربیت حماسی جنگ‌طلبی نیست
امیر مردانی، عنوان کرد: در طول تاریخ به فراوانی شاهد تحمیل جنگ بر ملت‌هایی بوده‌ایم که به‌هیچ‌وجه به‌دنبال آتش‌افروزی و ویرانگری نبوده‌اند اما به دلایل متفاوت از کینه‌توزی گرفته تا کشورگشایی نبردهایی گاه نابرابر بر آنان تحمیل شده است. روزگارانی سخت که مردمان صلح‌طلب، چاره‌ای جز دفاع از خود و وطنشان ندارند.
وی با معرفی «حسین فهمیده» به‌عنوان الگویی ماندگار و همیشگی برای نسل نوجوان به اهمیت تربیت حماسی این نسل اشاره می‌کند و می‌گوید: شاید برخی معتقد باشند تأکید بر تربیت حماسی نوجوانان، القای تفکر جنگ‌طلبی است! اما این برداشت، برداشتی نادرست است. جامعه ما با وجودداشتن پیشینه‌ تاریخی پرافتخار از مقاومت و دفاع، هیچگاه به دنبال جنگ‌طلبی نبوده است. در آموزه‌های دینی ما نیز بر صلح و آرامش تأکید شده است.
وی در ادامه تأکید می‌کند: بااین‌حال، در دنیای امروز که تهدیدات مختلفی وجود دارد، آموزش مهارت‌های لازم برای مقابله با این تهدیدات ضروری است. این مهارت‌ها شامل آگاهی از مسائل جهانی، تقویت روحیه مقاومت و آمادگی برای شرایط سخت است.
*آموزش مقاومت اعتماد به‌نفس نوجوان را بالا می‌برد
پژوهشگر و فعال حوزه کودک و نوجوان اذعان می‌کند: افرادی که غرض‌ورزانه آموزش مفاهیم دفاعی و مقاومت به نوجوانان را مسببی برای ایجاد فضای ترس و اضطراب در آن‌ها معرفی می‌کنند برداشتی نادرست از واقعیت دارند چراکه هدف از این آموزش‌ها، آماده‌سازی نسل جوان برای مقابله با تهدیدات احتمالی و حفظ امنیت کشور است.
مردانی با بیان این مطلب به اهمیت الگوهای شاخص اشاره می‌کند و می‌گوید: شهدای دفاع مقدس مانند شهید حسین فهمیده، الگوهای ارزشمندی برای نوجوانان هستند و زندگی این شهدا نشان می‌دهد که می‌توان با ایثار و فداکاری، از کشور و ارزش‌های آن دفاع کرد.
وی با تأکید بر اینکه آموزش مفاهیم دفاعی و مقاومت، نه‌تنها موجب ایجاد ترس و اضطراب نمی‌شود، بلکه به نوجوانان اعتمادبه‌نفس و روحیه مقاومت می‌بخشد می‌گوید: همچنین، این آموزش‌ها به نوجوانان کمک می‌کند تا ارزش‌های اسلامی و انقلابی را بهتر درک کنند و در ضمن باید این نکته را در نظر بگیریم که با تقویت بنیه دفاعی کشور، می‌توان از وقوع جنگ جلوگیری کرد.
*تربیت نسلی مدافع حقوق وطن
این پژوهشگر اظهار کرد: شهدای دفاع مقدس، امنیت، جبهه مقاومت ازجمله شهید سنوار و... الگوهای ارزشمندی برای نوجوانان هستند. زندگی این شهدا نشان می‌دهد که می‌توان در سخت‌ترین شرایط نیز به موفقیت رسید و به جامعه خدمت کرد.
مردانی با این توضیح می‌گوید: در تربیت نوجوانان باید از ارائه تصاویر خشونت‌آمیز پرهیز کرد و بر جنبه‌های مثبت مقاومت و دفاع تأکید کرد. همچنین، باید به نوجوانان یاد داد که چگونه می‌توان در شرایط مختلف، با استفاده از دانش و مهارت‌های خود، به جامعه کمک کنند. در دنیای امروز، کشور ما در حوزه‌های مختلف علمی و فناوری پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. این پیشرفت‌ها باعث شده است که کشور ما مورد حسادت دشمنان قرار گیرد؛ بنابراین، تربیت نسل جوانی که بتواند از دستاوردهای کشور دفاع کند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
* تدابیرمان برای دوران ملتهب نوجوانی چیست؟
وی تصریح می‌کند: متأسفانه در حوزه تربیت نوجوانان و نقش نهادهای فرهنگی، با چالش‌های جدی روبه‌رو هستیم. اینکه آیا این نهادها ازجمله آموزش‌وپرورش، وزارت ارشاد، مساجد، هیئت‌های مذهبی و مؤسسات فرهنگی خصوصی و دولتی به‌اندازه کافی برای تربیت نوجوانان آماده هستند؟
پژوهشگر و فعال حوزه نوجوان با طرح این پرسش به اهمیت چالش‌ها و بحران‌های جسمی و روحی دوران حساس نوجوانی اشاره می‌کند و می‌گوید: هرچه باشد باید بپذیریم که نوجوانی دوره‌ای پر از تغییرات جسمانی و روانی است. دورانی سرشار از التهاب و چه‌بسا اضطراب. نوجوانان به‌دلیل تغییرات هورمونی ممکن است احساسات متضادی را تجربه کنند و بنابراین در این دوران، نیاز به ایجاد ارتباط مؤثر، درک متقابل و مدیریت خشم از اهمیت بالایی برخوردار است. حالا با این همه اهمیت، آیا نهادهای فرهنگی ما به‌اندازه کافی به نیازهای نوجوانان توجه می‌کنند؟ آیا این نهادها توانسته‌اند فضایی را فراهم کنند که نوجوانان بتوانند آزادانه نظرات خود را بیان کنند و مسئولیت‌پذیر باشند؟
*مربیانی که جهادگرانه به داد نوجوانان می‌رسند
مردانی با تأکید بر نیاز جدی این قشر حساس به همدلی و همراهی اطرافیان و جوامع پیرامونشان می‌گوید: خوشبختانه برخی افراد و گروه‌ها به‌صورت خودجوش و جهادگرانه اقدام به تربیت نوجوانان می‌کنند. به طور مثال با برگزاری برنامه‌های ورزشی، فرهنگی و گفت‌وگوهای آزاد و... به‌دنبال ایجاد ارتباط مؤثر با نوجوانان و پرورش روحیه مسئولیت‌پذیری در آن‌ها هستند. اگر نهادهای بزرگ فرهنگی نیز با نگاهی مشابه به تربیت نوجوانان بپردازند، قطعاً شاهد تربیت نسلی سالم و کارآمد خواهیم بود.
وی معتقد است برای تحقق این هدف، لازم است این نهادها به نیازهای نوجوانان توجه کرده، با آن‌ها ارتباط مؤثر برقرار کنند و فضایی را فراهم کنند که در سایه جهاد تبیین نوجوانان بتوانند در آن رشد کنند و شکوفا شوند.
*کلام آخر
وی تربیت حماسی را برای حفظ امنیت و استقلال کشور ضروری معرفی می‌کند و می‌گوید: تربیت حماسی، به معنای تربیت افرادی است که آماده فداکاری برای دفاع از کشور و ارزش‌های آن و تهدیدات احتمالی هستند و این نوع تربیت، به نوجوانان کمک می‌کند تا در برابر چالش‌های زندگی مقاوم باشند و به موفقیت دست یابند.
این پژوهشگر حوزه نوجوان معتقد است این آموزش‌ها به نوجوانان کمک می‌کند تا علاوه بر دانش‌های تخصصی در حوزه‌های مختلف روحیه ایثار و فداکاری را نیز در خود پرورش دهند تا بتوانند آماده دفاع از ارزش‌ها و دستاوردهای کشور باشند.
مردانی تأکید می‌کند: این نوع تربیت، نه‌تنها مانع پیشرفت علمی و فرهنگی نوجوانان نمی‌شود، بلکه به آن‌ها انگیزه می‌دهد تا برای آینده کشور تلاش کنند.