اگرچه زندگی در مناطق عشایری، با صفا و سادگی بسیاری همراه است، اما مشکلاتی در زندگی آن‌ها وجود دارد که همواره با آن‌ها هوار به هوار کوچ می‌کند و صدای دلخوری‌هایشان به هیچ‌کجا نمی‌رسد.

جمعیت عشایری کردستان براساس سرشماری ٦ هزار و 2٥0 خانوار با جمعیتی بالغ بر 2٥ هزار نفر است که این جمعیت قابل توجه در سه شهرستان دیواندره، سروآباد و کامیاران و در ٦٨ روستا زندگی می‌کنند.

دو میلیون و ٨00 هزار واحد دامی، 20 درصد از دام سبک استان در اختیار عشایر و بیش از 2٤ درصد از مساحت استان در قلمرو عشایر واقع شده و 3٥ درصد از مراتع و 300 هزار هکتار از زمین‌های زراعی و باغی در اختیار عشایر قرار دارد.

این‌ مطالب را یکی از جوانان عشایری استان کردستان می‌گوید؛ فردی که به مدت سه سال نماینده شورای مناطق عشایری کامیاران بوده و از زیر و بم مشقت‌های زندگی عشایری باخبر است.

این جوان عشایری می‌گوید: عشایر به‌عنوان گروه مولد و حافظ محیط زیست قرن‌ها از این منابع طبیعی و خدادادی استفاده و محافظت کرده‌اند.

به گفته این جوان عشایری طبق سرشماری‌های موجود؛ عشایر در کردستان دارای ٦ هزار و 2٥0 خانوار هستند و بالغ بر 2٥ هزار نفر جمعیت دارند که در سه شهرستان دیواندره، سروآباد و کامیاران در ٦٨ روستا زندگی می‌کنند.

این جوان عشایری در ادامه سخنان خود خواستار تأسیس سازمان امور عشایری در کردستان شد و بیان کرد: طرح‌های حمایتی امور عشایر برای جامعه عشایر در حوزه دام و سایر طرح‌های تولیدی نیازمند حمایت تمامی مسئولان به‌خصوص برنامه‌ریزان و تأمین‌کنندگان مالی است.

همچنین پرداخت تسهیلات بانکی با کارمزد پایین و بازپرداخت بلندمدت را یکی از دیگر خواستههای عشایر کردستان عنوان کرد و افزود: عشایر خواستار تمدید تسهیلات بانکی سررسید شده هستند.

وی اجرای پروژه‌های عمرانی در مناطق عشایری به‌ویژه پروژه‌های آب شرب پایدار با لوله‌کشی و احداث راه را مهم خواند و عنوان کرد: از محیط زیست و منابع طبیعی درخواست داریم که به پروژه‌های هوارنشینان خیلی سخت نگیرند و در اجرای درخواست‌های آنان تسهیل‌گر باشند.

وی با بیان اینکه هیچگونه کمکی در بحث علوفه و جو به دامداران و عشایر صورت نگرفته گفت: عشایر استان خواستار اجرای طرح‌های تولیدی قراردادی هستند.

وی در ادامه بر حمایت از تشکل سازمان امور عشایر تأکید و بیان کرد: نبود آموزش به دامداران، کمبود امکانات رفاهی و زیست بومی، نبود آبشخور برای دام‌ها، نبود آب لوله‌کشی، نبود سیستم روشنایی، صعب‌العبور بودن جاده‌های دسترسی به مناطق عشایری، نبود مدارس، کمبود معلم، نبود پایگاه‌های امداد و نجات، نبود امنیت و احساس ناامنی، ضعف شبکه‌های بهداشت و درمان و دامپزشکی، نبود امکانات رفاهی، نبود آب لوله‌کشی، عدم آنتن‌دهی در مناطق عشایری ازجمله مشکلات عشایرها در استان کردستان است.

این جوان عشایری اضافه کرد: همچنین عدم حمایت ادارات مرتبط از دامداران در زمینه تهیه نهادهای دامی و خرید تضمینی قیمت دام در مناطق عشایری، همهساله سبب ضرر و زیان و نهایتاً ایجاد نارضایتی در عشایر شده است.

وی خاطرنشان کرد: در مجموع همه مسائل و مشکلات موجود در مناطق عشایری سبب کوچ اجباری دامداران و عشایر به شهر و افزایش زندگی شهرنشینی و گسترش حاشیهنشینی در شهرها شده است.

*روستاها و مناطق عشایری از کانون تولید خارج شده‌اند

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کردستان از کاهش 300 الی ٤00 رأسی دام در دو سال اخیر در استان کردستان خبر داد و گفت: بیش از ٨0 درصد از دامداری استان کردستان سنتی و در اختیار روستاییان و عشایر قرار دارد.

پیمان اسکندری در حوزه تأمین امنیت غذایی در استان اظهار کرد: استان کردستان در حوزه دام سبک یکی از استان‌های تأمین‌کننده بود، اما امروز در بحث نگهداری از دام سبک رتبه نوزدهم کشوری را دارد.

وی گفت: ما باید به روستا و عشایر به‌عنوان کانون تولید توجه کنیم و این مهم نیازمند هماهنگی همه دستگاه‌های ذی ربط است.

*آمادگی جهاد کشاورزی برای تهیه علوفه دامی عشایر

وی به نیاز عشایر در بحث تهیه علوفه دام‌ها اشاره کرد و گفت: وزارت جهاد کشاورزی این آمادگی را دارد که در ازای خرید گوشت قرمز به همان میزان علوفه تحویل عشایر و دامداران کردستانی دهد.

**مشکلی در بحث ارائه تسهیلات به کشاورزان، دامداران و عشایر وجود ندارد

مدیر امور شعب بانک کشاورزی کردستان در ادامه اظهار کرد: بر اساس قانونی که در کشور وجود دارد کلیه سیستم‌های بانکی موظف هستند 20 تا 30 درصد از تسهیلات پرداختی خود را در بخش کشاورزی هزینه کنند که متأسفانه بسیاری از بانک‌ها نسبت به این قانون بی‌توجه هستند.

اسماعیل حیدری، با اشاره به اینکه در سال گذشته ٤٤ هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط بانک کشاورزی پرداخت شده، گفت: امکان ندارد عشایر، دامدار یا کشاورزی به بانک کشاورزی مراجعه کند و مطابق مقررات و شرایط به آن‌ها تسهیلات پرداخت نشود.

یکی از مشکلات عشایرهای استان کردستان در بحث تمدید تسهیلات سررسید از سوی بانک‌های عامل استان کردستان است که وی در پاسخ به این مسئله گفت: براساس تبصره 1٦ تمدید تسهیلات براساس قانون در بانک‌ها در جریان است و منتظر مصوبات آن هستیم.

*عشایر و دامداران کردستانی نسبت به بیمه دام خود اقدام کنند

وی به بیمه دام روستایی و عشایری اشاره و عنوان کرد: یکی از قوانینی که در کشور متأسفانه مجهول مانده بحث قانون بند 3 ماده 33 برنامه ششم توسعه در بحث الزام بیمه دام روستایی و عشایری است، بنابراین از همه دامداران و عشایران درخواست می‌کنیم تا براساس همین قانون و با تعرفه ناچیز 1٨0 هزار تومانی به شعبه‌های بانک کشاورزی و شرکت‌های خدمات بیمه‌ای مراجعه و دام‌های خود را بیمه کنند.

این مسئول تصریح کرد: خوشبختانه هیچ مشکلی در قالب پرداخت تسهیلات برای خرید دام وجود ندارد و تسهیلات در دو قالب سرمایه‌ای و جاری در بانک کشاورزی پرداخت می‌شود.

حیدری ادامه داد: تسهیلات سرمایه‌ای برای خرید دام و تسهیلات جاری برای خرید نهاده‌های کشاورزی و دامی در نظر گرفته شده است.

وی را یکی از تسهیل‌گرترین بانک‌ها در پرداخت تسهیلات دانست و گفت: در بانک کشاورزی ضمانتی تحت عنوان ضامن کارمند با کسر حقوق وجود ندارد و با کمترین امکان و راحت‌ترین راه‌ها تسهیلات پرداخت می‌شود.

**انجام ٨0 درصد از واکسیناسیون دامی در استان کردستان رایگان است

سرپرست اداره کل دامپزشکی کردستان نیز عنوان کرد: در حال حاضر 10 شبکه دامپزشکی در 10 شهرستان وجود دارد که علاوه بر آن بالغ بر 200 مرکز بخش خصوصی دامپزشکی نیز در قسمت‌های مختلف استان در حال فعالیت هستند.

کامران زیباکردار اضافه کرد: خوشبختانه در مناطق عشایری به‌ویژه در مرکز اورامان تخت مرکز دامپزشکی فعال دایر است.

وی به اقدامات اداره‌کل دامپزشکی استان کردستان در بحث بهداشتی و پیشگیری اشاره کرد و افزود: بالغ بر ٨0 درصد از واکسیناسیون‌هایی که به جمعیت دامی و دامداران ارائه می‌شود کاملاً رایگان و شامل کلیه بیماری‌های واگیردار است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر کمتر از 20 درصد از واکسیناسیون در بحث بیماری‌های مدیریتی بهادار، توسط دامداران پرداخت می‌شود.

**هوارنشینی عشایر دسترسی اکیپ‌های دامپزشکی را دشوار کرده است

این مئسول به دو موضوع مهم در بحث عشایر اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعات مهم دسترسی سخت اکیپ‌های دامپزشکی در ایام هوارنشینی عشایر است، بنابراین در بخش‌هایی از سال که عشایر در روستاها سکونت دارند هیچ فرقی بین دام عشایری و روستایی وجود ندارد و خدمات به همه آن‌ها ارائه می‌شود و بخش دیگر مربوط به ضعف بنیه مالی دامدارانی است که در پرداخت بهای آن بخش خدماتی که رایگان نیست، مشکل دارند.

زیباکردار خاطرنشان کرد: یکی از موضوعات مدنظر ما گسترش مراکز خصوصی دامپزشکی در عمق مناطق روستایی و عشایری است، بنابراین برای تحقق این هدف باید مشوق‌هایی برای فارغ‌التحصیلان این رشته در نظر گرفته شود تا بتوانند در این مناطق مراکز دامپزشکی را احداث کنند.

وی در پایان یادآور شد: در صورت تأمین اعتبار کلیه خدمات عشایر ازجمله واکسیناسیون، ارائه مکمل‌های دامی به‌صورت رایگان انجام خواهد شد.

*کردستان فاقد قشلاق است

مدیرکل منابع طبیعی استان کردستان گفت: نباید نگاه عشایر به مراتع استان کردستان صرفا نگاه علوفه‌ای و بهره‌برداری باشد، بلکه اگر گونه‌های گیاهی و جانوری در مراتع و بالا دست حفظ نشود، سیلاب‌های ویرانگر پایین دست را دستخوش تخریب خواهد کرد.

بهزاد شریفی ادامه داد: ٦٨ هزار بهره‌بردار و دامدار در قالب نظام بهره‌برداری از مراتع یک میلیون و ٤00 هزار هکتاری استان کردستان به صورت مستقیم ارتزاق می‌کنند که ظرفیت بسیار مهمی است.

وی ادامه داد: مراتع استان کردستان ظرفیت یک میلیون و 900 هزار واحد دامی را دارد و اینکه سازمان عشایری در استان کردستان مستقر نیست به دلیل مناطق ییلاقی آن است.

وی عنوان کرد: شرایط توپوگرافی و جغرافیایی استان کردستان آن را از سایر استان‌ها متمایز کرده است؛ زیرا سازمان عشایر در مناطق و استان‌هایی مستقر است که از مراتع ییلاقی، اشراقی و میانبند استفاده می‌کنند.

این مسئول ادامه داد: استان کردستان فاقد قشلاق است و تنها پنج تا 6 ماه در سال از مراتع بهره‌برداری می‌شود، زیرا کردستان جزو مناطق ییلاقی است و قشلاق ندارد.

شریفی به درخواست هوارنشینان در بحث جایگاه عشایر گریزی زد و گفت: ما در امر احداث آغل و ایجاد سرپناه برای هوارنشینان با سازه‌های سبک و چادر کاملاً موافق هستیم.