شناسه خبر:60466
1401/6/31 10:30:20

سپهرغرب، گروه انتظار: از مردمی که نه در سلک علما هستند و نه در زمره دانشجویان، با ظرافتی خاص به «مستمعین» یاد شده است، تا بفهمانند اگر کسی از دو گروه مذکور نیست برای سعادتمندی راهی جز گوش سپردن و متابعت از راه شناسان ندارد.

از دعاهای منسوب به امام عصر(عج)، دعای معروف «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِیقَ الطَّاعَةِ...» است که به زیبایی هر چه تمام و در فرازهایی کوتاه، وظایف منتظران از اقشار و صنوف مختلف را بیان کرده و راه و رسم زندگی به سبک انتظار را نشان می‌دهد.
امام عصر(عج) در ادامه این دعای شریف بیان می‌کنند: «و علی المستمعین بالإتّباع و الموعظه؛ بر شنوندگان پیروی و پند گیری تفضل نما»
آیت الله العظمی جوادی آملی در شرح این فراز به نکاتی اشاره دارد: «از مردمی که نه در سلک علما هستند و نه در زمره دانشجویان، با ظرافتی خاص به «مستمعین» یاد شده است، تا بفهمانند اگر کسی از دو گروه مذکور نیست برای سعادتمندی راهی جز گوش سپردن و متابعت از راه شناسان ندارد. وظیفه خطیر و راه منحصر هدایت این گروه در دو عنوان کلی بدین شکل بیان شده است:
 اتّباع - اقتضای معنای متابعت، حرکت همراه با میل و اراده در پشت سر کسی یا چیزی است؛ خواه در عمل تابع او گردد یا در فکر و نظر، بنابراین، نخستین وصف از ویژگی‌های انتظار راستین اهل استماع آن است که با میل و رغبت در پی دین شناسان و عالمان ربّانی که مقصد و مقصود اوامر معصوم (ع) را می‌شناسند حرکت کنند و از مسیر نورانی قرآن و عترت منحرف نشوند: و علی المستمعین بالاتّباع.
 موعظه - واژه موعظه به منای ارشاد به حق از راه تذکره‌های مفید و اثرگذار است؛ لیکن به قرینه مقام و نیز قرائن لفظی چون «مستمعین» و «اتباع» چنین فهمیده می‌شود که موعظه در اینجا به معنای «اتعاظ» یعنی پندپذیری و قبول ارشاد است. بر این اساس منتظرانِ مستمع باید قلب خویش را بر سخنان حکیمانه عالمان ربّانی که برگرفته از معارف ناب قرآن و عترت است بگشایند: و الموعظة.» اصل (اتباع) کسی را تعقیب و دنبال نمودن است و نیز این کلمه در (پیروی از) دین و عقل و عمل (فردی) نیز به کار برده می‌شود.
مفسرین در قرآن (اتباع) را به همین دو معنی ترجمه و تفسیر کرده اند؛ به معنای تعقیب و دنبال نمودن در قرآن این چنین آمده: «فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ...» (سوره طه آیه 78﴾ یعنی: پس فرعون با لشکریانش آنها را دنبال وتعقیب کرد. ومانند آیه: «فَأَتْبَعُوهُم مُّشْرِقِینَ» (سوره شعراء، آیه60) یعنی: پس هنگام برآمدن آفتاب آنها را تعقیب و دنبال کردند. و به معنای دوم یعنی (پیروی نمودن از فردی) آمده همانند: «إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِینَ اتُّبِعُواْ مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُواْ وَرَأَوُاْ الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الأَسْبَابُ».

شناسه خبر 60466