احد وظیفه، درباره کانون‌های گرد و غبار و تعداد آن‌ها اظهار کرد: کانون‌های گرد و غبار قابل شمارش دقیق نیستند اما جایگاهشان مشخص است، مطالعه و در نقشه‌ها تطبیق داده شده و کاملاً مشخص است که چه میزان کانون گرد و غبار وجود دارد اما نکته این است که میزان کانون‌ها ثابت نیست چراکه تعداد آن‌ها بر اساس بارش سالانه تغییر می‌کند و شدت خشک‌سالی نیز با میزان بارش سالانه مرتبط است. به طور مثال در صورت بارش باران کافی در تالاب گاوخونی در جنوب اصفهان و مرطوب شدن سطح دریاچه و رشد گیاهان در تالاب دیگر به آن نمی‌توان به‌عنوان کانون گرد و غبار نگاه کرد ولی در صورت تداوم کاهش بارش، تالاب گاوخونی تقریباً خشک می‌شود و مساحت آبی آن کاهش می‌یابد بنابراین می‌توان از این محل به‌عنوان کانون گرد و غبار یاد کرد.

  کاهش بارش باران وسطح آب تالاب‌ها علت ایجاد کانون‌های گرد و غبار

وی افزود: کاهش سطح آب سدها و دریاچه‌ها به این معنا است که آب در دسترس انسان کاهش یافته و به مساحتی که می‌تواند به کانون گرد و غبار تبدیل شود نیز افزوده شده است.

به گفته رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشک‌سالی کانون‌های گرد و غبار فقط در ایران قرار ندارند و بخش عمده‌ای از این کانون‌ها در غرب ایران در کشورهای عراق، سوریه، اردن و جنوب ایران در عربستان و کویت قرار دارند، در نتیجه با افزایش شدت باد و جهت باد که عمدتاً در عراق و شرق سوریه و گاهی در اردن و عربستان است، کانون‌های گرد و غبار تشکیل می‌شوند اما نکته قابل توجه این است که عمده گرد و خاک ورودی به کشور از سوی عراق و سوریه و اردن و گاهی هم عربستان است و گاهی اوقات هم که کمتر اتفاق افتاده است،از شمال آفریقا گرد و خاک برمی‌خیزد و توسط جریان‌های تراز میانی وارد ایران می‌شوند که در تصاویر ماهواره‌ای به‌خوبی قابل مشاهده است.

  بسیاری از کانون‌های گرد و خاک درون مرزهای کشور قرار دارند

وظیفه با بیان اینکه بسیاری از کانون‌های گرد و غبار داخلی نیز وجود دارند، اظهار کرد: به طور مثال در جنوب شهر البرزو جنوب قزوین قبلا آبگیرهایی وجود داشته است ولی امروزه به مناطق خشک و بیابانی و کانون‌های گرد و غبار تبدیل شده‌اند. کانون‌های گرد و غبار در ایران کم نیستند. بخش‌هایی همچون جنوب شرق تهران و جنوب استان سمنان حتی در فصل تابستان هم جریان‌های گرد و خاک را به تهران منتقل می‌کنند. خشک شدن تالاب گاوخونی نیز می‌تواند کانون‌های گرد و غبار را تشکیل دهد.

وی با بیان اینکه در حوزه شمال غرب کشور با خشک شدن دریاچه ارومیه کانون‌های گرد و غبار به‌صورت ذرات نمک پراکنده می‌شود، ادامه داد: در شرق کشور و در بستر دریاچه هامون که هم‌اکنون خشک شده است به‌دلیل گستردگی بالا، با وزش چند باد شدید طی سال جاری تا بخش‌های شمال غربی هند و شبه قاره هند همچنین بخش‌های شمالی اقیانوس هند، پاکستان وجنوب شرق ایران و شمال غرب ایران گرد و خاک پراکنده شد چراکه وقتی این گرد و خاک بر اثر وزش باد از زمین بلند می‌شود و به ارتفاع می‌رود، هم در راستای قائم و هم در راستای افق پراکنده می‌شود و نقاط بسیار وسیعی را پوشش می‌دهد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشک‌سالی در پایان تصریح کرد: به این دلیل که هم سال گذشته سال خشک و کم‌بارشی بود و هم امسال سال دومی است که در این شرایط کم‌بارشی قرار داریم، در نتیجه فرکانس گرد و خاک، گستره و تعداد روزهای آن نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.