یازدهمین دوره پویش کتابخوانی «کتاب و زندگی» با محوریت کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» این روزها درحالی به راه افتاده است که شخصیت محوری این کتاب خانم «کونیکو یامامورا»، تنها مادر شهید ژاپنی در بستر بیماری است و این خبر علاقمندان به حوزه دفاع مقدس و کسانی که این بانو را می‌شناختند متاثر کرده است.

 سبا بابایی: آشنایی با انقلاب زندگی‌ام را انقلابی کرد

سبا بابایی در مراسم رونمایی از کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» در تیرماه سال 1399 خود را این گونه معرفی کرد: کونیکو یامامورا هستم اهل ژاپن، البته نیم قرن پیش به ایران آمدم و مسلمان شدم. در ایران زندگی می‌کنم و حالا یک ایرانی هستم. خوشحالم با اسلام آشنا شدم. اگر همانطور که در ژاپن زندگی می‌کردم باز هم به زندگی ادامه می‌دادم چیزی درباره اسلام و خدا نمی‌دانستم اما شکر می‌کنم که آقای بابایی من را با اسلام آشنا کرد. هر چه بیشتر آشنا می‌شوم از گذشته زندگی خودم تعجب می‌کنم.

وی با بیان اینکه همواره این سوال مطرح است که چرا انسان به این دنیا آمده است و پاسخ آن زمانی مشخص شد که با اسلام آشنا شدم، اظهار کرد: تمام این مسائل را وقتی به ایران آمدم فهمیدم. در این دنیا زندگی می‌کنیم اما به آخرت امیدوار و معتقد هستیم.

وی گفت: پس از اینکه به ایران آمدم (پیش از انقلاب) کم کم محیط زندگی من داشت رنگ و بوی انقلابی می‌گرفت. چرا که همه انقلابی و پیرو امام بودند.

 مقاومت خانواده کونیکو یامامورا برای نیامدن به ایران

کونیکو یامامورا (سبا بابایی) دو دهه ابتدایی زندگی خود را در ژاپن می‌گذراند تا اینکه با یک تاجر ایرانی مسلمان به نام «اسد الله بابایی» آشنا می‌شود. در بخشی از کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» درباره انتخاب یک همسر ایرانی توسط کونیکو یامامورا و مقاومت خانواده‌اش این‌ طور آمده است: «همین‌که پا به اتاق گذاشتم، برادرم، هیداکی، با توپ پٌر به سراغم آمد و، درحالی که پدر و مادرم می‌شنیدند، سرم داد زد و با صدای بلند گفت: «تو هیچ می‌فهمی زندگی با یک مسلمان چه سختی‌هایی دارد؟! آن‌ها هر گوشتی نمی‌خورند! شراب نمی‌خورند! اصلاً تو می‌دانی ایران کجای دنیاست که می‌خواهی خاک آبا و اجدادیت را به خاطرش ترک کنی!؟»... بغض کردم و رفتم توی اتاقم؛ همان‌جا که اتسوکو نشسته بود و با غیظ و غضب نگاهم می‌کرد. ناامیدی و دلتنگی بر سرم آوار شد...»

با وجود این مقاومت‌ها کونیکو یامامورا با اسدالله بابایی ازدواج کرد و آنها بعد از ازدواج به ایران مهاجرت می‌کنند و این زن ژاپنی ضمن اسلام آوردن، همراه فعالیت‌های انقلابی شوهرش می‌شود. یکی از ثمرات این ازدواج تولد فرزندی با نام «محمد» بود که او هم سابقه فعالیت‌های انقلابی داشت و در زمان شروع جنگ تحمیلی در 19 سالگی در عملیات والفجر 1 در منطقه 1 به شهادت رسید.

 نحوه آشنایی سبا بابایی با نویسنده کتاب خاطراتش

همان طور که در ابتدای این گزارش اشاره شد ماجرای زندگی کونیکو یامامور هم اکنون در قابل کتابی با عنوان «مهاجر سرزمین آفتاب» منتشر شده که که حاصل کار انتشارات سوره مهر است، یک اثر مبتنی بر خاطره‌نگاری و مصاحبه با زن شخصیت محوری کتاب که تا زمان آغاز نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران امسال، با شمارگان 1250 نسخه به چاپ دهم رسیده بود. این کتاب را حمید حسام و مسعود امیرخانی به شکل مشترک در 248 صفحه آماده کرده‌اند.

در مقدمه کتاب داستان آشنایی نویسندگان کتاب با سبا بابایی نقل شده، ماجرا به یک سفر مشترک یکسری از جانبازان شیمیایی همراه با حمید حسام و کونیکو یامامورا به منطقه هیروشیمای ژاپن در سالگرد بمباران اتمی این منطقه باز می‌گردد. حمید حسام از نویسندگان نام آشنای کتاب‌های دفاع مقدس وقتی ماجرای زندگی این مادر شهید را می‌شنود برای نگارش این کتاب اعلام آمادگی می‌کند و موافقت این بانو را هم جلب می‌کند.

 بیان تاریخ معاصر ایران در کتاب از زبان یک غیر ایرانی

کونیکو یامامورا هم اکنون بیش از 82 سال دارد و تا قبل از از ازدواج در ژاپن و طبق آداب و رسوم و دین و آیین آنجا زندگی می‌کرد و پس از ازدواج با آقای اسدالله بابایی، زندگی‌اش دچار تغییر و تحولات زیادی می‌شود. نویسندگان کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» در این اثر، خاطرات زندگی این زن خاص را به رشته تحریر درآورده‌اند. خاطراتی از زمان کودکی او و اتفاقاتی که برایش در شهر و کشورش روی داده است تا نحوه ازدواجش و مسلمان‌شدنش، ورودش به ایران، نقش و فعالیت‌هایش و همسرش در اتفاقات سیاسی و تاریخی آن دوره‌های حساس. در این کتاب همگام با روزهای زندگی این زن ژاپنی و آشنایی با اعتقاداتش، به طور فشرده و جذاب، تاریخ کشورمان از منظر فردی غیر ایرانی نیز بیان می‌شود.

حمید حسام یکی از نویسندگان کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب»، در مهرماه سال 1398 درباره این کتاب و زندگی سبا بابایی و همسر ایرانی او گفت: این خانم در سال‌های قبل از انقلاب با یک ایرانی ازدواج و مسلمان می‌شود و از ژاپن به ایران مهاجرت می‌کند. همسر این خانم شخصی بسیار مؤمن بود. محمد حاصل ازدواج آنها و از شهدای عملیات والفجر مقدماتی است. بخشی از حوادث کتاب به زندگی این زوج انقلابی برمی گردد که چطور در فعالیت‌ها همراه هم بودند. برای نگارش تحقیق و مصاحبه با این خانم انجام شد.

نویسنده کتاب‌‌های «راز نگین سرخ» و «مهاجر سرزمین آفتاب» درباره شهید محمد بابایی همچنین اظهار کرد: محمد جوان نوزده ساله‌ای است که هم در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فعالیت‌های زیادی داشته و هم در زمان جنگ تحمیلی با وجود سن کم، راهی جبهه‌ها شده تا از اسلام و ایران دفاع کند و در نهایت هم در عملیان والفجر یک در منطقه فکه به شهادت رسید.

 «مهاجر سرزمین آفتاب» دو ساحت اصلی دارد

این کتاب در تیرماه سال گذشته در مجتمع فرهنگی سرچشمه تهران با حضور شخصیت‌های مختلفی مانند حجت الاسلام قمی، رییس سازمان تبلیغات اسلامی و محسن مومنی شریف، رییس حوزه هنری و نویسنده و راوی کتاب و خانم بابایی رونمایی شد.

حسام در آن مراسم در توضیحاتی درباره این کتاب گفت: این کتاب شامل مجموعه اتفاقات و ماجراهای شگفت‌انگیز 80 سال زندگی ایشان است که 20 سال آن در ژاپن و 60 سال نیز در بوده ایران است البته تمامی ماجرا را نمی‌توان در 245 صفحه کتاب نوشت.

او ادامه داد: ‌وقتی به ساحت هجرت از شرق آسیا به ایران ناشناخته آن روز می‌نگریم جذابیت‌های این اثر دو چندان می‌شود آن هم برای فردی که علاقمند به هجرت است. بنابراین این کتاب دو ساحت دارد؛ نخستین ساحت هجرت از شینتو به آئین اسلام و شیعه و دیگری مهاجرت از ژاپن به ایران است.

 حلقه ارتباطی کتاب به تشخیص نویسنده اثر

به گفته این نویسنده، این قصه یک حلقه ارتباط دارد و آن اسدالله بابایی است که 60 سال پیش در یکی از شهرهای ژاپن به تجارت می‌پرداخته و کار او مقدمه آشنایی و یک زندگی پرفراز و نشیب می‌شود.

حسام در پایان سخنان خود با بیان اینکه در شناسنامه هیچ کس جز خانم یامامورا نام مادر شهید ژاپنی نوشته نشده و هیچ کسی کارت بسیج مستضعفین را با تاریخ تولد ژاپنی در اختیار ندارد، اظهار کرد: حتی سنگ مزار این شهید متفاوت است. تمام اینها از آن خانم بابایی است. همین چند مصداق کافی است بدانید در این اثر با موضوع منحصر به فردی مواجه هستیم که تحقیق و تالیف آن حدود یک سال و نیم تا دو سال زمان برد.

 «مهاجر سرزمین آفتاب» سوژه‌ای بکر دارد

مسعود امیرخانی یکی دیگر از نویسندگان کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» هم که معتقد است زندگی کونیکو یامامورا به دلیل ویژگی‌های خاص آن سوژه‌ای بکر محسوب می‌شود، اواسط پاییز سال گذشته درباره سیر نگارش این اثر گفت: ‌دشواری خاصی در مسیر نگارش اثر وجود نداشت. ایشان [کونکیو یامامورا] به زبان فارسی مسلط هستند و تقریبا خاطرات را هم به‌خوبی به خاطر داشتند. البته دوری فرزند ارشدشان از ایران، می‌توانست کار را با مشکل مواجه کند که وی هم با بزرگواری سه روز میزبان حمید حسام بود و به تکمیل خاطرات مادر کمک زیادی کردند. به گمان من اگر همسر خانم بابایی در قید حیات بود، این کتاب رنگ و بوی دیگری می‌گرفت.

 مصاحبه‌های تکمیلی کتاب برای معرفی شخصیت همسر سبا بابایی

وی درباره تکمیل ویژگی‌های شخصیتی همسر خانم بابایی هم گفت: البته ما با حضور در مسجد محله زندگی ایشان، گفت‌وگوهای خوبی با ریش‌سفیدان گرفتیم و به‌نظرم توانستیم تا حد زیادی حق مطلب را در مورد مرحوم اسدالله بابایی نیز به‌جا بیاوریم. همان‌طور که حتما خوانده‌اید، ایشان یک بازرگان ایرانی بود. در عین این‌که از مکنت مالی خوبی برخوردار بوده‌، اما در نهایت سادگی می‌زیست و در دستگیری از درماندگان و کمک به محرومان و حتی زندانیان سیاسی پیش از انقلاب بسیار سخاوتمند عمل می‌کردند. ضمن آنکه با برخی بزرگان انقلاب هم حشر و نشر داشت.

 ترجمه کتاب به 7 زبان زنده دنیا علاوه بر فارسی

امیرخانی معتقد است متن کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» برای مخاطب فارسی زبان مناسب است و درباره‌ چنین ویژگی‌ای گفت: در چینش محتوای مطالب تلاش شد متنی روان و خواندنی در اختیار مخاطب فارسی قرار گیرد.

وی افزود: کتاب بنابر اطلاع ما به زبان‌های ترکی استانبولی، آذری لاتین، پشتون افغانی و روسی ترجمه و در آن کشورها منتشر شده است. ترجمه عربی لبنانی آن نیز به اتمام رسیده و قرار است به‌زودی در لبنان منتشر می‌شود. ترجمه ژاپنی و انگلیسی نیز تمام شده و قرارداد انتشار آن‌ در کشور ژاپن ازسوی رایزن فرهنگی ایران منعقد شده است. ترجمه به زبان‌های اردو و عربی نیز در حال انجام است.

از آنجایی که کونیکو یامامورا اصالت ژاپنی دارد، شاید بتوان گفت ترجمه ژاپنی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این خصوص بنابر گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، قرارداد ترجمه کتاب «مهاجر سرزمین آفتاب» اوایل مهر سال گذشته از سوی رایزنی فرهنگی ایران در ژاپن با مشارکت انتشارات پائو در این کشور پیگیری و منعقد شد.