روز جهانی انرژی پاک ناجی زمین خواهد بود؟
این تصمیم توسط امارات متحده عربی و پاناما امضا و اطلاعات آن توسط آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر (IRENA) مستقر در ابوظبی فاش شده است. این اعلامیه قبل از کنفرانس اعضای کنوانسیون چارچوب سازمان ملل در مورد تغییرات آب و هوا (COP28) که از 30 نوامبر تا 12 دسامبر در شهر اکسپو دبی برگزار میشود، اعلام شده است.
فرانچسکو لاکامرا، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر گفت که تصمیم این آژانس نشان میدهد که انتقال انرژی برای مبارزه با تغییرات آب و هوا در کانون توجه قرار گرفته است.
امارات متحده عربی بهعنوان میزبان و رئیس اجلاس آب و هوا میخواهد بر گذار به اهداف انرژی پاک تعیین شده برای سال 2030 تمرکز کند. امارات امیدوار است با اعضای کنوانسیون، هدف خود را برای سه برابر کردن ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر تا سال 2030 عنوان کند.
راهبرد انرژی امارات متحده عربی برای سال 2050، سرمایهگذاری 200 میلیارد درهمی (54 میلیارد دلار) را پیشبینی میکند تا تقاضای انرژی پاک برای حمایت از رشد اقتصادی پایدار برآورده شود. برنامههایی برای انتقال به انرژیهای تجدیدپذیر در امارات از طریق ساخت نیروگاه هستهای براکه، نیروگاه خورشیدی دو گیگاواتی در منطقه الظفره ابوظبی و نیروگاه خورشیدی پنج گیگاواتی در پارک خورشیدی محمد بن راشد آل مکتوم در دبی در دست اجراست و ابوظبی طی بیانیهای اعلام کرده است که انتشار گازهای گلخانهای تا سال 2027 از 135 میلیون تن سال 2016 به میزان 30 میلیون تن کاهش مییابد. جهان باید تا سال 2030 سالانه 1000 گیگاوات انرژی تجدیدپذیر تولید کند تا به اهداف اجلاس پاریس برسد.
تصمیم آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر ممکن است با تعیین روزی برای انرژی پاک، ژست نمادین باشد اما هیچ راه دیگری برای افزایش آگاهی مردم در سراسر جهان در مورد نیاز به انرژی پاک برای جلوگیری از فاجعه آب و هوایی وجود ندارد. البته نیاز است که دولتها، صنایع و بنگاهها گامهای عملی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای همچنین افزایش مؤلفه انرژیهای تجدیدپذیر در سبد انرژی بردارند و این کار، چالشبرانگیز است.
پنج اقتصاد برتر جهان، سهم عمدهای در تولید نفت و زغال سنگ مبتنی بر انتشار سوخت فسیلی دارند و ایالاتمتحده و چین در صدر قرار گرفتند. گفته میشود که اگر کشورهای فقیرتر به مسیر انرژی سبز روی آوردند، نیازمند کمک مالی و فناوری از سوی اقتصادهای توسعه یافته خواهند بود بنابراین انتخابی سخت است. گروههای فشاری مانند اتحادیه اروپا (EU) کشورهای فقیر را برای جلوگیری از انتشار گازهای گلخانهای و اتخاذ روشهای انرژی پاک، بدون وفاداری به وعده ارائه کمکهای مالی برای انجام این کار، تحت فشار قرار دادهاند.
اگر اتحادیه اروپا واردات از کشورهایی را که مصرف انرژی سبز در آنها عادی میشود محدود کند به این روند کمک خواهد کرد. ایالاتمتحده در دوران ریاست جمهوری جو بایدن با چالش انرژی پاک بیدار شد به همین دلیل راه طولانی در پیش دارد. چین کمتر پیشرو بوده است و به نظر میرسد به این دیدگاه پایبند است که این کشورهای غربی هستند که باید به این موضوع رسیدگی کنند زیرا آنها بیشترین آلودگی را برای بیش از یک قرن ایجاد کردند.
اقتصادهای نوظهور کوچکتر مانند امارات متحده عربی در حال گذار دائمی به فرآیندهای انرژی پاک هستند حتی میتواند به بسیاری از کشورهای در حال توسعه دیگر در اتخاذ فناوریهای مناسب کمک کنند اما کار عمده باید توسط کشورهای غربی با نفوذ دو مورد فناوری و مالی آنها انجام شود.
در اجلاسهای آب و هوایی، کشورهای غربی باید با اتخاذ راهبردهای کاهش آلودگیهایی که ایجاد کردهاند، مسئولیت را بر عهده بگیرند. پرداختن به آلایندهها تقاضای ناعادلانهای نیست. در عین حال، کشورهای در حال توسعه باید راهحلهای خود را برای بحرانهای اقلیمی بیابند و منتظر نمانند تا کشورهای غربی با کمک وارد عمل شوند به این معنی که کشورهای در حال توسعه باید در هنگام تجارت منابع طبیعی همچنین داد و ستد کالاهای خود با اروپا و آمریکا، چانهزنیهای سختی داشته باشند. برای کشورهای در حال توسعه عادلانه خواهد بود که شرایط زیستمحیطی را بر توافقات تجاری تحمیل کنند.
معرفی روز جهانی انرژی پاک روشی قدرتمند برای یادآوری تعهد جهان به دسترسی جهانی به انرژی پاک و تحقق اهداف آب و هوایی توافقنامه پاریس است.
این تصمیم سازمان ملل با نزدیک شدن به زمان برگزاری اجلاس دبی، نیاز به یک رویکرد جهانی یکپارچه برای مسائل انرژی را برجسته میکند. در راستای سناریوی 1.5 درجه سانتیگراد آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر و دستور کار اجلاس، قطعنامه سازمان ملل بر لزوم افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر و پاک تا سال 2030 برای انتقال انرژی عادلانه و پایدار تاکید میکند. چشمانداز انتقال انرژی جهانی آژانس بینالمللی انرژیهای تجدیدپذیر خواستار افزایش سه برابری ظرفیت سالانه انرژی تجدیدپذیر از حدود 300 گیگاوات (GW) به 1000 GW بهطور متوسط تا سال 2030 در سطح جهان است.