سپهرغرب، گروه جوانی: نوجوانی درحقیقت دورهای از رشد پرفشار فیزیکی، عاطفی و فکری است. تربیت نوجوانان در این دوران همیشه نگرانیهایی را برای والدین بههمراه داشته و گاهی اوقات آنها را با مشکل مواجه میکند. یکی از این مسائل افراط در تذکر میباشد که در این مقاله به پیامدهای آن میپردازیم.
یکی از مشکلات اصلی در ارتباط بین والدین با نوجوانان این است که معمولا والدین، شرایط دوران نوجوانی خود را با نوجوانان، در حال حاضر مقایسه میکنند و اصرار دارند که الگوها و معیارهای مورد نظرشان مو به مو اجرا شود.
والدین معتقدند که آنها حرفگوشکن تر بودهاند، در حالی که به هر حال دورهها عوض شده و والدین امروزی طوری فرزندانشان را تربیت میکنند که در جامعه مستقل باشند و بعد انتظار دارند نوجوان کاملا به حرف آنها گوش دهد و در اصطلاح، بلهقربانگو باشد. زندگی جوانان امروز بسیار متفاوت با گذشته است.
نوجوانان امروز حواسشان به گفتار والدین است و میخواهند بدانند این گفتار، استقلال آنها را زیر سوال میبرد و تحقیرشان میکند یا نه؟
والدین امروزی معتقدند حرفی نمیزنند که کودک یا نوجوان ناراحت شود ولی خود متوجه نیستند و برخی صحبتها واقعا برای نوجوان سنگین و آزاردهنده است. برخی مادران چشم غره میروند یا مثلا میگویند: قرار بود نخوری… چقدر میخوری… هیکلت زشت شده… گلابی شدی، شلواری که دوست داری از پات بالا نمییاد… دوستانت را ببین و… تحقیر و مقایسه لحنی نیست که به واسطه آن والدین بتوانند نوجوان را تحت تاثیر خود قرار دهند.
این جملات اثر منفی دارد. قرار است والدین کنار فرزندانشان باشند و نباید با تحقیر و توهین، آنها را به سمتی بکشند که معتقدند به نفع آینده شان است… زیرا نوجوان با استدلالهایی که دارد، نمیتواند این موضوع را بپذیرد.
آیا نوجوان در این دوره، به تناسب اندام میاندیشد؟
نوجوانان در این دوره، از خوردن تنقلات در کنار هم لذت میبرند و بهدلیل استرسهایی که دارند به دنبال مصرف مواد غذایی چرب و شور یا شیرین هستند. از افراط درتذکر برای درس خواندن کلافهاند و درس اخلاق برای سبک پوشش و نظافت شخصی، گریه آنها را در میآورد. گاهی با کوچکترین انتقاد مانند ابر بهار اشک میریزند و شکایت رفتار والدین را پیش مادربزرگ میبرند.
چگونه باید عمل کرد؟
نوجوانان، به اعتقاد خودشان دلایل منطقی دارند و گفتار والدین هم جالب نیست و آن را نمیپذیرند. اگر نوجوان شما کاری میکند که به ضررش است غیرمستقیم به او بگویید. به جای اینکه به اندامش اشاره کنید، بگویید: فلان لباس زیباست ولی به سایز فلان میخورد… میتوان نوع تغذیه و عادتهای غذایی را در خانه اصلاح کرد. به این موضوع هم توجه داشته باشید که گاهی اشکال از رفتار ما والدین است.
نکته: گاهی نیز والدین در کودکی فرزندشان را بیش از حد تغذیه میکنند و بعد که به مرز چاقی رسید، او را از خوردن منع میکنند. گاهی هم انتظار دارند در خانه مواد غذایی پرکالری باشد اما کودک نخورد. اگر متوجه شدید نوجوانتان در حال خوردن چیپس و پفک است، حرفی نزنید. نگویید: آنقدر بخور تا چاق شوی و دو روز دیگر در خیابان مسخره ات کنند… این جملات واقعیاتی است که من از زبان خیلی از مراجعان شنیده ام.
والدین چگونه باید از اضافه وزن صحبت کنند؟
والدین بهتر است بگویند: به هر حال عزیزم به جایی میرسی که بخواهی وزنت را کم کنی اما اگر الان کمکی از دست من برمی آید، بگو. من در کنارتم. مرتب به نوجوانان در مهمانیها یا وقتی با دوستانشان بیرون میروند نگویید: نخور… بلکه سعی کنید در خانه تغذیه آنها را اصلاح کنید. به هر حال نوجوان برای خودنمایی در سنی است که به این نتیجه میرسد که باید وزنش را کم کند. وقتی به این نقطه رسید که کاهش وزن مطلوب است به او کمک کنید.
گفتن نرو، نخور و نکن، به نوجوان باعث میشود گمان کند قصد محدود کردن او را دارید. زدن بعضی حرفها به نوجوان باعث میشود خیلی سریع به او بر بخورد. نوجوان تحریک پذیر است. ملاحظه کنید و حتما غیر مستقیم به فرزندتان بگویید اضافه وزن دارد و باید لاغر کند.
با گفتن جملاتی که بار تحقیر و تمسخر دارد، نوجوان را آزار ندهید. حتی میتوانید به او پیشنهاد بدهید با هم پیاده روی کنید یا به کلاس ورزش بروید. افراط در تذکر دادن، باعث تفکر وسواسی در نوجوان میشود و حتی اگر لاغر کند، بعد دچار اختلالات کم خوری خواهد شد تا مبادا مجدد چاق شود.
شناسه خبر 63863