سالمندان چطور ورزش کنند؟
پزشک هیئت پزشکی ورزشی کرمانشاه گفت: ورزش کردن در سنین بعد از 50 سالگی میتواند شروعی برای پیشگیری از دچار شدن سالمندان به بسیاری از بیماریها باشد.
تورج خدیری با اشاره به ضرورت انجام ورزش منظم برای سالمندان، اظهار کرد: از سنین 50 سالگی به بعد معمولاً توده و حجم عضلانی بدن افراد حدود 40 تا 50 درصد کاهش پیدا میکند.
وی با بیان آنکه میزان این کاهش بستگی به تحرک و فعالیت ورزشی افراد قبل از 50 سالگی دارد، افزود: اگر فردی تا پیش از ورود به دوره 50 سالگی بهصورت منظم ورزش داشته، پس از ورود به این دوره حداکثر 40 درصد از حجم عضلانی خود را از دست میدهد، اما درصورتی که تحرک و فعالیتهای ورزشی منظمی نداشته، این میزان تا 50 درصد هم خواهد بود.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی کرمانشاه تصریح کرد: ورزش کردن در سنین بعد از 50 سالگی میتواند شروعی برای جلوگیری از دچار شدن به برخی از بیماریها باشد که ازجمله آنها دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی عروقی و قلبی تنفسی، عدم تعادل و چاقی را میتوان نام برد.
وی نداشتن تعادل را یکی از مشکلاتی عنوان کرد که معمولاً در میان افراد سالمند وجود دارد و در این رابطه اضافه کرد: برخی از افراد مسن بنا به دلایلی مانند مشکلاتی که در مفاصل دارند، دچار این حالت میشوند و برخی مواقع هم سرگیجه سراغ آنها میآید؛ بنابراین اگر یک فرد مسن بهصورت منظم ورزش کند، میتواند بالانس عضلات خود را بالا ببرد و کمتر دچار عدم تعادل شود.
خدیری در ادامه به دیگر فواید ورزش کردن برای افراد مسن پرداخت و گفت: ورزش کردن کاهش استرس سالمندان را به دنبال دارد و همین مسئله میتواند به کاهش بیماریهای قلبی و عروقی در آنها هم کمک کند.
وی با بیان اینکه طبق آمارها میزان مرگومیر در افرادی که بعد از 50 سالگی بهصورت منظم ورزش میکنند بسیار کمتر است، عنوان کرد: ورزش کردن کلسترول خون بدن سالمندان را پایین میآورد و تاحدودی در کاهش روند پوکی استخوان آنها هم مؤثر است.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی کرمانشاه اضافه کرد: گاهی میبینیم که برخی سالمندان دچار سوء جذب انواع ویتامینها میشوند و این مسئله ایمنی بدن آنها را کاهش میدهد که برای مقابله با این امر توصیه میکنیم بهصورت منظم ورزش کنند تا عملکرد سیستم ایمنی بدن آنها بالا برود.
وی در ادامه عنوان کرد: همچنین به سالمندان توصیه میکنیم بیشتر به سمت ورزشهای همگانی بروند، چراکه راهی مناسب برای اجتماعی شدن و پرهیز از مشکلات انزوایی مانند افسردگی است که معمولاً افراد در سن بالا به آن دچار میشوند.
خدیری در ادامه درخصوص بهترین فعالیتها و ورزشها برای سالمندان هم گفت: معمولاً ورزشهایی که برای سالمندان توصیه میشود، به سه گروه فعالیتهای خفیف، متوسط و شدید تقسیم میشود که فعالیتهای خفیف همان کارهای روزمرهای است که در منزل انجام میدهند، مانند آب دادن به گلها.
وی افزود: بهترین ورزشهایی که به سالمندان توصیه میکنیم انجام دهند، فعالیتهای گروه متوسط هستند که میتوانند آن را در کنار فعالیتهای گروه خفیف انجام دهند.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی کرمانشاه پیادهروی، دوچرخهسواری، شنا، گلف و واکینگ فوتبال را ازجمله ورزشهای گروه متوسط برشمرد و گفت: به سالمندان توصیه میکنیم در طول هفته حدود 150 دقیقه دوچرخهسواری داشته باشند که به سلامت قلب و عروق آنها کمک میکند.
وی یادآور شد: اگر فرد مسنی ازنظر تعادل مشکل دارد و نگران عدم حفظ تعادل و افتادن است، میتواند از سهچرخههای مخصوص سالمندان استفاده کند و بهتر است از دوچرخههای معمولی استفاده نکند، چراکه درصورت آسیبدیدگی از ناحیه استخوان برای ترمیم آن با مشکل مواجه میشود.
خدیری گفت: همچنین سالمندانی که ازنظر بینایی و مخچهای آسیب دیدهاند و یا اینکه مفاصلی آسیبدیده و یا ضعیف دارند، بهتر است دوچرخهسواری نکنند.
وی همچنین از واکینگ فوتبال بهعنوان یکی دیگر از ورزشهای مناسب برای افراد سالمند یاد کرد و افزود: واکینگ فوتبال نوعی فوتبال است که در آن فرد حالت دویدن ندارد، بلکه با حالتی شبیه راه رفتن فوتبال میکند، بنابراین افراد مسن میتوانند این ورزش را باهم انجام دهند.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی کرمانشاه در ادامه بیان کرد: گلف نیز از دیگر رشتههایی است که شاید ازنظر ظاهری تحرک بالایی نداشته باشد، اما با توجه به پیادهروی زیاد و اینکه فرد مجبور است تجهیزات گلف را مدام با خود حمل کند و نیز تمرکزی که در آن وجود دارد، باعث شده ورزش مناسبی برای سالمندان باشد.
وی در ادامه به مزیتهای پیادهروی برای سالمندان هم اشاره کرد و گفت: پیادهروی مناسب میتواند خطرات سکتههای قلبی و مغزی و فشار خون در سالمندان را کاهش دهد.
خدیری افزود: در کشورهای حوزه اسکاندیناوی نوعی پیادهروی وجود دارد که به آن نوردیک واکینگ میگویند، در این نوع از پیادهروی مردم این مناطق به تپهها و فضاهای باز اطراف شهرها میروند و با عصامانندهایی که در دست دارند، به پیادهروی میپردازند.
وی تأکید کرد: این ورزش چند مزیت مهم دارد که ازجمله آنها میتوان به استفاده از هوای تازه و تمیز اطراف شهر اشاره کرد. همچنین پیادهروی در پستیها و بلندیهای این مناطق بدن فرد را به چالش میکشد و باعث کالریسوزی بیشتری خواهد شد. بهعلاوه اگر این پیادهروی گروهی باشد، کاهش انزوای سالمندان را به دنبال دارد و اینکه استفاده از ابزارهایی همانند عصا باعث میشود تا احتمال آسیبدیدگی رباط مچ پا و زانو بسیار کم شود.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی در ادامه درخصوص بهترین مدتزمان برای ورزش کردن افراد سالمند هم گفت: توصیههای جهانی میگوید افراد مسن بالای 50 و بهویژه 65 سال به بالا، بهتر است در طول هفته حدود 150 دقیقه فعالیتهای هوازی متوسط تا کمی شدید داشته باشند. اگر هم فعالیتها در گروه ورزشهای شدید باشد، این مدت باید به 75 دقیقه کاهش پیدا کند. همچنین در هر تایم از فعالیت ورزشی هم نباید کمتر از 10 دقیقه ورزش هوازی داشت.
وی تصریح کرد: سالمندانی هم که میخواهند به سلامت خودشان کمک کنند و این ظرفیت و توانایی را در خود میبینند که میتوانند بیشتر ورزش کنند، فعالیتهای متوسط هوازی را بهجای 150 دقیقه به 300 دقیقه و فعالیتهای شدید را از 75 دقیقه به 150 دقیقه افزایش دهند.
خدیری با بیان اینکه سه تا چهار مرتبه در هفته ورزش کردن برای سالمندان مفید است، اعلام کرد: گاهی برخی سالمندان فعالیتهایی را انجام میدهند که تقویت عضلانی چندانی را برایشان به همراه ندارد، مانند پیادهروی کردن که به این افراد توصیه میشود در کنار انجام جلسات پیادهروی، در طول هفته چند جلسه هم تمرینات کششهای عضلانی را اجرا دهند.
وی گفت: شرایط آبوهوایی، آمادگی جسمانی فرد، خواب کافی و تغذیه مناسب و نوشیدن به اندازه مایعات مؤلفههایی هستند که فرد سالمند با توجه به آنها میتواند برنامه ورزش خود را در طول روز بچیند.
پزشک هیئت پزشکی ورزشی با تأکید بر اینکه افراد سالمند بهتر است در انجام تمرینات فشار زیادی را به بدن خود وارد نکنند، عنوان کرد: اگر فردی پس از ورود به دوره سالمندی قصد دارد که تمریناتش را شروع کند، توصیه میشود ابتدا از تمرینات سبک و با مدتزمان کم آغاز کرده و به مرور آن را افزایش دهد.
وی در پایان گفتوگو به شرایط ورزش کردن سالمندان در این روزهای کرونایی هم اشاره کرد و گفت: از آنجایی که افراد مسن سیستم ایمنی بدنشان ضعیف بوده و ممکن است بیماریهای زمینهای هم داشته باشند و حتی داروهایی هم مصرف کنند، برای همین به آنها توصیه میکنیم تا جایی که امکان دارد فعالیتهای ورزشی را در خانه انجام دهند و اگر قصد دارند در بیرون از خانه ورزش کنند، زدن ماسک، رعایت پروتکلهای بهداشتی، فاصلهگذاری اجتماعی دو متر و عدم حضور در اماکن شلوغ را رعایت کنند.