تورم سال‌هاست مهمان اقتصاد ایران است و تقریبا همه دولت‌ها برای مهار آن برنامه داشتند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این کاهش تورم دوام نداشت و بعد از چند سال دوباره این بیماری گریبان اقتصاد کشور را گرفت. نکته قابل توجه اینجاست که مردم نباید نگران تورم باشند، به این دلیل که حدود 90درصد اقتصاد در اختیار دولت است و بخش اجرایی کشور باید نسبت به این شرایط حساسیت نشان دهد.
تورم در ایران مانند سرماخوردگی است و مانند ویروس کرونا نیست که همه جهان درگیر این موضوع باشد. اکنون در اغلب کشورها این معضل رفع شده که بخشی از آن به تحریم‌ها برمی‌گردد. تحریم‌ها باعث شده سرمایه‌گذاری خارجی در کشور کاهش داشته باشد.
ازسوی دیگرکشورهای اندکی درجهان درگیر تورم هستند، اما معضل اقتصادایران دلاریزه‌شدن است. همچنین سیاست‌های پولی و ارزی باید ثبات داشته باشد که متاسفانه در کشور ما شاهد تغییر زیاد قوانین هستیم. معضل دیگری که باعث افزایش تورم می‌شود به کسری بودجه بازمی‌گردد. زمانی که دولت در زمینه هزینه‌کرد خود صرفه‌جویی نمی‌کند دو راه پیش رو دارد. ابتدا این‌که برای آن بخش بودجه‌ای پرداخت نکند که این موضوع آسیب‌هایی را به دنبال دارد.
مسیر دیگری هم پیش‌روی دولت قرار دارد و آن‌هم چاپ پول است که تورم را به جامعه تحمیل می‌کند. نکته قابل توجه دیگر اینجاست که در برخی بخش‌ها نظارت بسیار ضعیف است. به‌عنوان‌مثال بانک مرکزی به‌منظور کنترل تورم برای بخشی از کالاهای اساسی ارز 28هزار و 500 تومانی درنظر می‌گیرد اما همان کالا در بازار با نرخ‌های بالاتر عرضه می‌شود.
این موضوع نشان می‌دهد نظارت در این بخش بسیار ضعیف است و دستگاه‌هایی که ارز ترجیحی دریافت می‌کنند باید حتماً در این زمینه ورود کنند. اگر دولت قصد دارد تورم را مهار کند باید نظارت خود را در همه بخش‌ها افزایش دهد. البته باید توجه داشت که این رویکرد به معنای قیمت‌گذاری دستوری نیست؛ بااین‌حال،آزادسازی قیمت کالاهایی که ازیارانه بهره‌مند می‌شوند، منطقی به‌نظر نمی‌رسد.
*آلبرت بغزیان؛ استاد اقتصاد دانشگاه تهران