معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار همدان در این آیین ابراز کرد: مرکز رصد جمعیت اداره کل ثبت احوال این استان در راستای اجرای دولت الکترونیک در کشور، استان‌ها و شهرستان‌ها است و در این مرکز همه فرایند‌هایی که خدمات دستگاه‌ها محسوب می‌شود، در قالب دولت الکترونیک، طراحی و ارائه می‌شود.
حمزه امرایی اظهار کرد: پردازش داده‌ها در زمینه ازدواج، طلاق، موالید و فوت در سال‌های مختلف بر تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی، سیاستگذاری و همچنین ارزیابی مسائل، کمک می‌کند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار همدان بیان کرد: این پایگاه داده‌ها فرصتی را برای مدیران فراهم می‌کند که در تصویب برخی از طرح‌ها و بندها به این آمار و اطلاعات، استناد کنند.
امرایی ادامه داد: طی سال‌های اخیر استان‌ها به سمت بهره‌گیری از فناوری‌های نوین پیش رفته‌اند و در برنامه ششم توسعه کشور نیز بر استفاده از ظرفیت دولت الکترونیک تأکید شده است.
وی گفت: در وزارت کشور نیز به موضوع فناوری توجه شده؛ چراکه با حجم و تراکمی از آمار مواجه است و این مهم برای تجمیع، دسته‌بندی و استفاده در تصمیم‌سازی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها تدبیر شد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار همدان یادآوری کرد: سامانه مرکز رصد اجتماعی پیش‌تر در وزارت کشور راه‌اندازی شده؛ به‌گونه‌ای که در حوزه اجتماعی، داده‌های دقیق آماری در دسترس است و مقرر شد که در استان‌ها نیز این مسیر پیش برود.
امرایی با تأکید بر اینکه دسترسی به این داده‌ها بخشی از کار است، تأکید کرد: پس از آن باید نسبت به پردازش و تحلیل داده‌ها همچنین تحلیل محتوا برای نمونه درباره ازدواج، طلاق و پایداری ازدواج، اقدام کنند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار همدان بیان کرد: دستگاه‌های اجرایی باید با استناد به این اطلاعات آماری، در بخش اجرا تحلیل داده کرده و کارهایی انجام دهند.
امرایی خاطرنشان کرد: ثبت احوال از سازمان‌های ذیل وزارت کشور است که باید ارتباط مستمر با فرمانداری‌ها داشته باشد و برش آماری وقایع را در اختیار فرمانداران قرار دهد.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان نیز گفت: 37.4 درصد مادران همدانی دارای سه فرزند و بیشتر، 30.5 درصد دو فرزند، 19.3 درصد تک‌فرزند و 12.8 درصد بدون فرزند هستند.
بابک بختیاری با بیان اینکه نرخ خام ولادت در همدان 18.5 به ازای یک‌هزار نفر جمعیت است، افزود: بررسی داده‌های آماری یک دهه گذشته گویای این است که آمار موالید از سال 1394 تا سال گذشته روند کاهشی داشته است.
وی اضافه کرد: سیستان و بلوچستان با 25.4 درصد بیشترین و گیلان با 7.5 درصد کمترین نرخ ولادت را در کشور دارد و همدان در جایگاه 17 کشور قرار گرفته؛ همچنین ازنظر شهرستانی بیشترین نرخ موالید مربوط به شهرستان کبودراهنگ با 14.3 و کمترین مربوط به تویسرکان با 8.6 است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان گفت: کمترین میانگین سن مادران در نخستین فرزندآوری، مربوط به سیستان و بلوچستان با 22.6 سال و بالاترین تهران با 30.6 سال است؛ همچنین سن پدران در نخستین فرزندآوری در سیستان و بلوچستان 27 و تهران 34 سال است.
بختیاری ادامه داد: میانگین سن مادران در همدان در نخستین فرزندآوری 27.3 سال است که رتبه 15 کشور و پدران با 33.3 سال رتبه 9 کشور را دارد و ازنظر شهرستانی کمترین مربوط به کبودراهنگ با 23.1 سال و بیشترین شهر همدان با 28.7 سال است.
وی اضافه کرد: میانگین کمترین فاصله بین ازدواج تا تولد فرزند نخست در کشور مربوط به سیستان و بلوچستان با 2.4 سال و بیشترین مازندران با 5.2 سال است و همدان با 4.7 سال، رتبه هشتم کشور را دارد.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان ادامه داد: این میانگین ازنظر شهرستانی شهر همدان با پنج سال رتبه اول و اسدآباد با 4.2 سال رتبه آخر استان است؛ همچنین بررسی‌ها نشان‌دهنده این بوده که متوسط تعداد فرزندان در استان‌های مرزی کشور، بیشتر است.
بختیاری افزود: میانگین بیشترین تعداد فرزندان در استان همدان مربوط به فامنین با سه فرزند و کمترین همدان با متوسط 2.5 فرزند است؛ همچنین متوسط فاصله بین فرزند اول تا دوم 5.1 سال در شهر همدان و رزن 4.6 سال بوده که فاصله فرزند دوم تا سوم در شهرستان‌های استان همدان بین 4.6 تا 4.9 سال متغیر است.
* بیماری‌های قلبی و عروقی، رتبه اول علت مرگ در همدان
وی با بیان اینکه همدان با نرخ خام وفات 6.6 رتبه بالایی در کشور دارد، گفت: بیشترین نرخ خام وفات مربوط به گیلان با 7.4 در هزار نفر است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان افزود: بیشترین آمار مرگ‌ومیر استان همدان در یک دهه گذشته مربوط به سال‌های 1399 با 13 هزار و 731 نفر و سال 1400 با 14 هزار و 377 نفر است که علت فراوانی فوت در این سال‌ها، شیوع ویروس کرونا بود.
بختیاری خاطرنشان کرد: سال گذشته 12 هزار و 154 نفر در استان همدان فوت کردند که عمده علل مرگ به‌ترتیب بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان و تومور، کهنسالی و سوانح رانندگی بوده است.
وی ادامه داد: تویسرکان با نرخ 7.9 نفر به‌ازای یک‌هزار نفر جمعیت، بیشترین آمار مرگ‌ومیر را در استان دارد و کمترین آمار مربوط به فامنین با عدد 4.9 است که این عدد برای شهرستان همدان 7.2 است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان اظهار کرد: میانگین سن در زمان وفات کمترین مربوط به سیستان و بلوچستان با 51.1 سال و بیشترین مربوط به گیلان با 71.5 سال است و همدان با 67.6 سال در رتبه 13 کشور قرار دارد.
بختیاری افزود: آمار شهرستانی گویای این است که میانگین سن در زمان فوت در همدان 64.4 و فامنین 74.3 در سال 1403 بوده است.
* بالاترین نرخ ازدواج از بین 10 شهرستان همدان مربوط به فامنین است
وی گفت: نرخ خام ازدواج در سال گذشته گویای این است که سمنان با 4.3 به‌ازای یک‌هزار نفر جمعیت کمترین و کردستان با 7.8، بیشترین آمار ازدواج را به نام خود ثبت کردند که دراین‌باره همدان با 5.6 ازدواج به‌ازای یک‌هزار نفر جمعیت، رتبه 18 را دارد؛ درحالی که این رتبه در سال 1402 براساس داده‌ها، 16 بود.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان افزود: نرخ خام طلاق در کردستان 3.5 و سیستان هفت دهم است و این آمار در استان همدان عدد دو را نشان می‌دهد که دراین‌باره استان همدان جایگاه 21 کشور را دارد.
بختیاری اضافه کرد: بالاترین نرخ ازدواج از بین 10 شهرستان همدان، مربوط به فامنین با 6.6 ازدواج به‌ازای یک‌هزار نفر جمعیت و کمترین شهرستان بهار با عدد 4.1 بوده و این رقم در شهرستان همدان 5.8 است.
* کمترین نرخ طلاق مربوط به شهرستان بهار
وی ادامه داد: کمترین نرخ طلاق مربوط به شهرستان بهار با یک طلاق به‌ازای یک‌هزار نفر جمعیت در سال و بیشترین شهر همدان با 2.3 طلاق است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان گفت: میانگین سن زن و مرد در تجربه نخستین ازدواج گویای این است که سیستان با 24.9 سال رتبه 31 و تهران با عدد 39.6 رتبه اول کشور را دارد؛ استان همدان نیز با عدد 28.6 سال، رتبه 15 کشور را به خود اختصاص داده است.
بختیاری افزود: درباره میانگین سن زن در نخستین ازدواج می‌توان عنوان کرد که سیستان با 22.8 سال، رتبه 31 و تهران 27.1، رتبه نخست کشور را از آنِ خود کرده و همدان با 23.6 سال، رتبه 18 کشور را دارد.
وی اضافه کرد: ازنظر شهرستانی کمترین میانگین سن بانوان در نخستین ازدواج، مربوط به شهرستان کبودراهنگ با 20.3 سال و بیشترین شهرستان همدان با 24.8 سال بوده و این آمار در مردان کبودراهنگ 27.2 سال و همدان 29.2 سال است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان یادآوری کرد: کمترین میانگین سنی آقایان در زمان طلاق متعلق به سیستان و بلوچستان با 33.3 و بیشترین مربوط به تهران با 41.9 سال است و این عدد در همدان با 39.1 سال، استان را در رتبه 13 کشور قرار داده است.
* همدان با 10.6 سال دوام زندگی مشترک رتبه 22 پایداری و دوام ازدواج را در کشور دارد
وی ادامه داد: میانگین سنی طلاق در زنان شهرستان همدان 35.1 و شهرستان کبودراهنگ 28.1 بوده؛ همچنین در مردان همدان این عدد 40.6 سال و کبودراهنگ 36.3 سال است.
مدیرکل ثبت احوال استان همدان بیان کرد: کمترین مدت‌زمان دوام زندگی مشترک استان‌ها مربوط به سیستان و بلوچستان با 7.5 سال و بیشترین مربوط به گیلان با 13.6 سال است.
بختیاری افزود: همدان با 10.6 سال دوام زندگی مشترک رتبه 22 پایداری و دوام ازدواج را در کشور دارد و ازنظر شهرستانی متوسط طول زندگی مشترک در شهرستان همدان 11.5 سال و فامنین 7.3 سال است.