مدیران شهری باید در برنامه‌های خود نیاز اقشار مختلف جامعه را در نظر بگیرند و با توجه به شاخص‌هایی همچون سن و جنسیت، فضاهایی ایجاد کنند که پاسخگوی نیاز تمامی شهروندان باشد، اما به نظر می‌رسد در مدیریت شهری اراک، نیاز و دغدغه بانوان به عنوان مسأله‌ای جنبی و کم اهمیت در نظر گرفته شده است.

مصداق عینی این مساله را می‌توان در سازمان شهرداری اراک مشاهده کرد؛ مشاور امور بانوان در شهرداری همزمان سرپرستی دبیرخانه این سازمان را نیز به عهده دارد و به نظر می‌رسد وظیفه اصلی وی نیز سرپرستی دبیرخانه باشد و تنها برای خالی نبودن عریضه، عنوان «مشاور امور بانوان» به وی تعلق گرفته است، به گونه‌ای که وقتی قصد داشتیم با وی در خصوص مشارکت بانوان در امور شهری گفت‌وگویی داشته باشیم از گفت‌وگو در این زمینه سر باز زد.

این اتفاق نشانگر این مساله است که توجه به مسائل زنان در مدیریت شهری نه تنها در نگاه آقایان بلکه در نگاه زنانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند نیز حائز اهمیت نیست و پرداختن به این مساله به برگزاری برنامه‌های مقطعی و مراسمی محدود شده است.

این ادعا با اظهار نظر اکبر رضایی، سرپرست سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری نیز تصدیق می‌شود؛ او در شرح برنامه‌های فرهنگی این سازمان در زمینه بانوان تنها به کلاس‌های آموزشی و دوره‌های کارآفرینی و مراسمی از این دست اشاره کرده بود.

همچنین نباید فراموش کرد که بر خلاف دوره‌های قبلی شورا، در میان اعضای ششمین دوره از شورای اسلامی شهر اراک هیچ زنی حضور ندارد که همین مساله اهمیت مشارکت بانوان در این دوره از مدیریت شهری را دوچندان می‌کند.

 توجه به نیازهای بانوان در برنامه‌های شهری کمرنگ است

غزاله رضایی عضو علی‌البدل شورای اسلامی شهر اراک می‌گوید: به طور کلی توجه به نیازهای بانوان در برنامه‌های شهری کمرنگ است، توانمندی آن‌ها مورد اعتماد قرار نگرفته است و توجه کافی به نظر و عملکرد آنان نمی‌شود. در این زمینه شاهد این مساله هستیم که برخی از نهادها مشاور بانوان دارند اما مشاوره‌ها از نظر کمی یا کیفی در سطح مطلوبی قرار ندارد.

وی معتقد است: در واقع یا حرف‌ها و برنامه‌های این افراد به اندازه کافی مورد اعتنا قرار نمی‌گیرد یا اینکه ارائه مشاوره از نظر کمی در سطح مطلوبی قرار نداشته و باید افزایش پیدا کند، نکته‌ای که در این زمینه نباید فراموش کرد مشاوره گرفتن از قشرهای مختلف بانوان همچون دانشجویان و کارمندان است؛ چرا که پرداختن به نیازهای بانوان باید در سنین و نقش‌های مختلف انجام شود.

 شهرها ساختار مردانه دارد

اشرف بهادری عضو سابق شورای اسلامی شهر اراک نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: زنان در شهر شرایط سخت‌تری را نسبت به مردان تجربه می‌کنند چرا که فشارهای روانی زنان بیش‌تر بوده و دسترسی آن‌ها به اماکن تفریحی برای ایجاد نشاط و بالندگی کمتر است، می‌توان گفت شهر در ساختاری مردانه شکل گرفته و نیازهای زنان کمتر در آن دیده شده است.

وی ادامه می‌دهد: مدیریت شهری می‌تواند به عنوان یک نهاد اجتماعی با توجه به گستره وسیع فرهنگی و اجتماعی خود در شهر برای بهبود و ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی بانوان شهر نقش مؤثری داشته باشد؛ در این زمینه می‌توان در برنامه پنج ساله توسعه و طرح جامع شهر برنامه‌هایی را برای رفع نیازهای اجتماعی، فرهنگی، رفاهی و اقتصادی بانوان شهر اختصاص داد.

بهادری توضیح می‌دهد: در واقع یکی از شاخص‌های توسعه اجتماعی، مشارکت زنان و نحوه ایفای نقش آنها در ساختارهای اجتماعی است. شهرداری‌ها می‌توانند با ایجاد فضاها و ظرفیت‌های امن، سالم و بانشاط بستری را برای تحرک و نشاط بانوان ایجاد کنند و با طراحی مدل خاصی از فضا، کالبدی را جهت برآورده کردن نیازهای مختلف بانوان ایجاد کنند.

وی ادامه می‌دهد: در این زمینه جا دارد به دغدغه زنان سرپرست خانوار توجه بیشتری شود و می‌توان از کاروانسراهای بازار برای فروش کارهای دستی این قشر از بانوان نیز بهره برد همانگونه که در دوره‌های قبلی شورا نیز چنین اقدامی شد.

 مشارکت زنان در ساختارهای اجتماعی نشان توسعه است

وی خاطرنشان می‌کند: بانوان باید فعالیت‌های فرهنگی و هنری را برای بانوان ایجاد کنند و برای تحقق این امر باید مراکز ویژه‌ای به این فعالیت‌ها اختصاص داده شود. همچنین ایجاد خدمات فرهنگی، مشاوره‌ای، مهدهای کودک و خانه اسباب بازی از جمله فعالیت‌هایی است که در جهت رفاه بانوان در خانواده می‌توان به ایجاد آن پرداخت.

عضو پیشین شورای اسلامی شهر اراک همچنین اشاره می‌کند: پیشرفت و پایداری شهر بدون مشارکت بانوان امکان‌پذیر نخواهد بود چرا که بانوان نیمی از نیروی فعال و اثربخش جامعه را تشکیل می‌دهند، کارگزاران فرهنگی در همه جوانب در سراسر جهان به این نتیجه رسیده‌اند که ساخت جامعه‌ای پیشرو و پویا در گرو سرمایه گذاری در زمینه حمایت از بانوان است که این مساله باید به عنوان جزئی از برنامه کلان کشوری به کمک تمامی نهادها و سازمان‌ها انجام شود.

وی تاکید می‌کند: مدیریت شهری اماکن بسیاری در اختیار دارد که با بهره بردن از این فضاها و همچنین با برنامه‌ریزی و تخصیص بودجه و اعتبارات می‌توان بستر مناسبی برای مشارکت و حضور زنان در جامعه ایجاد کرد.