سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: برخلاف وعده شهردار همدان مبنی بر اتمام مطالعه قطار شهری تا پایان خردادماه، ارائه نهایی این طرح مطالعاتی به سازمان مدیریت به دو ماه آتی موکول شد.

هم‌گام با رشد و گسترش شهرها و همچنین افزایش روزافزون جمعیت و تعداد وسایل نقلیه، مشکلات ساختاری و عملکردی در سیستم حمل‌ونقل شهرهای بزرگ ایران مانند کلان‌شهر همدان بروز کرده و هرروز نیز نمود بیشتری پیدا می‌کند.

با وجود تمامی اقدامات انجام‌شده مانند توسعه و بهبود شبکه معابر، به‌کارگیری ابزارهای مدیریت ترافیک و استفاده از فناوری‌های نوین، این شهر همچنان با مشکلات حمل‌ونقل مواجه بوده و فقط از طریق ادامه راهکارهای مبتنی بر اصول علمی و تقویت سیستم حمل‌ونقل همگانی، امکان رفع صحیح این مشکلات فراهم است.

یکی از مهم‌ترین گزینه‌های مناسب در راستای بهبود عملکرد کلی سیستم حمل‌ونقل شهر همدان، احداث خطوط و شبکه‌های ریلی درون‌شهری معرفی ‌شده که توانایی سامان‌دهی، رفع معضلات ترافیکی موجود و سرویس‌دهی مطلوب آن در مراکز جمعیتی و اقتصادی همدان و شهرک‌های اقماری اطراف، مورد تأیید مقامات ذی‌ربط قرار گرفته‌ است.

بر این اساس طرح احداث شبکه خطوط قطار شهری همدان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های ترافیکی و عمرانی استان محسوب می‌شود و طی سال گذشته نمایندگان مردم همدان در مجلس شورای اسلامی از تخصیص ردیف بودجه ملی به مبلغ سه هزار میلیارد تومان برای مطالعه و اجرای این پروژه خبر دادند که هم گره بسیاری از مشکلات ترافیکی این ابرشهر را باز می‌کند و هم به‌نوبه‌ خود فضای شهری همدان را برای بسیاری از پروژه‌های شهری و توسعه‌ای دیگر مساعد خواهد کرد.

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بارها و بارها در گفت‌وگو با مدیران و متولیان امر پیگیر فرآیند مطالعه و اجرای این طرح بودیم؛ به‌گونه‌ای که طبق ‌آخرین پیگیری‌ها شهردار همدان از قرار گرفتن طرح در فاز مطالعه خبر داد و گفت که تا پایان فصل بهار 99 مطالعه این پروژه به اتمام خواهد رسید. بنابراین در واپسین روزهای بهار بار دیگر برای قرار گرفتن در جریان میزان پیشرفت کار با عباس صوفی، شهردار همدان و محمودرضا عراقی، معاون امور عمرانی استاندار همدان به‌صورت اختصاصی گفت‌وگوهایی را ترتیب دادیم که در ادامه می‌خوانید:

معاون امور عمرانی استاندار همدان با بیان اینکه هنوز پایان مطالعات پروژه به ما اعلام نشده، گفت: اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های این‌چنینی ملی است.

محمودرضا عراقی افزود: یقیناً اعتبارات استانی کفاف این پروژه را نخواهد داد.

وی با تأکید بر اینکه پس از اعلام اتمام مطالعات در استان و درعین‌حال دریافت تأییدیه از دستگاه‌های متولی مطالعات انجام‌شده می‌بایست تأیید و مجوز از وزارت کشور را نیز دریافت کنند، اظهار کرد: بنا به اهمیت موضوع به‌جد پیگیر پروژه هستیم.

شهردار همدان نیز با بیان اینکه سال گذشته طی یک اتفاق میمون با پیگیری استاندار و نمایندگان مردم همدان در مجلس شورای اسلامی شاهد قرار گرفتن پروژه قطار شهری همدان در ردیف اعتبارات ملی بودیم، گفت: بر این اساس شهرداری موظف شد بحث مطالعه قطار شهری را در اسرع وقت آغاز کند.

عباس صوفی افزود: بلافاصله با توجه به وجود ظرفیت قانونی، مطالعه توسط مشاوران صاحب صلاحیت در همدان کلید خورد.

وی با تأکید بر اینکه خوشبختانه مطالعه در ساختار مناسبی انجام گرفت و چهارشنبه گذشته در نخستین جلسه ارائه مطالعه طرح توسط مشاور را شاهد بودیم، اذعان کرد: طبق ارائه مطالعه صورت‌پذیرفته مشخص شد همدان به‌لحاظ امکان‌سنجی می‌تواند دارای قطار شهری سبک باشد.

صوفی با اشاره به اینکه پروژه در قالب تراموا و یا ال‌آرتی اجرا خواهد شد، عنوان کرد: طبق مطالعه صورت‌گرفته کریدورها مشخص شده است.

وی با بیان اینکه جلسه بعدی با مشاور جلسه نهایی ما برای تعیین تکلیف مطالعات خواهد بود، اذعان کرد: پس از این مرحله طی دو ماه آینده گزارش کامل مطالعات به سازمان مدیریت استان ارسال می‌شود.

شهردار همدان با بیان اینکه درصورت تأیید از سوی دستگاه‌های متولی امکان آغاز عملیات اجرایی یک خط قطار شهری در یکی از کریدورهای مصوب‌شده بعد از تأمین اعتبار امکان‌پذیر خواهد بود، اظهار کرد: از آنجایی که اجرای پروژه قطار شهری بسیار هزینه‌بر است، پس باید برای تحقق این پروژه از بودجه‌های دولتی و ملی بهره‌مند شویم.

وی با اشاره به اینکه کلیه شهرهایی که از قطار شهری برخوردار هستند برای اجرای آن از اعتبارات ملی بهره برد‌ه‌اند، افزود: بنابراین از آنجایی که محل تأمین اعتبار این پروژه طبق آنچه پیش‌تر عنوان شد از اعتبارات ملی است، پس باید پیگیرها را برای دریافت اعتبارات با جدیت بیشتر دنبال کنیم.

این مقام مسئول در پاسخ به این سؤال که کریدورهای مشخص‌شده در کدام مناطق شهری قرار دارند؟ عنوان کرد: از آنجایی که چندین کریدور تعریف‌شده هنوز مصوبات لازم را دریافت نکرده‌اند، نمی‌توانم اشاره‌ای به آن‌ها داشته باشم؛ اما به محض دریافت مصوبه به‌صورت تفصیلی نسبت به ارائه این کریدورها اقدام خواهیم کرد.

مع‌الوصف؛ یکی از عوامل مهمی که می‌تواند محیط شهری و شاخصه‌های تعیین‌کننده کیفیت آن را دستخوش تغییر کند، حمل‌ونقل شهری است؛ بنابراین در شهری همچون همدان که طی دهه‌های اخیر جمعیت شهری آن و استفاده از وسایل نقلیه شخصی افزایش یافته است و درعین‌حال هنوز ساختار ارائه خدمات از طریق حمل‌ونقل عمومی به‌دلیل تنگنای مالی شهرداری با مشکل مواجه بوده، حمل‌ونقل عمومی در ساختار قطار شهری سبک به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای جابه‌جایی شهروندان مورد توجه قرار گرفته است. زیرا علاوه‌بر این مزیت‌ها، حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری می‌تواند بر توسعه شهرها، جذب جمعیت و فعالیت در اطراف ایستگاه‌ها و طبیعتاً توسعه شهری، بهبود کاربری اراضی شهری، کیفیت فضاهای شهری، ارزش زمین، دسترسی آسان به خدمات، راحتی و آسایش شهروندان در جابه‌جایی، سرویس‌دهی به اقشار مختلف جامعه، بهبود محیط‌زیست شهری و غیره، تأثیر مثبت داشته باشد. درعین‌حال به‌عنوان یک زیرساخت تا سال‌های سال در عرصه خدمت نقش‌آفرینی می‌کند؛ اما متأسفانه گویی روند مطالعه این پروژه طولانی‌تر از زمان تعیین‌شده است و این روند یقیناً هزینه اجرا را بر اثر تورم بیشتر و بیشتر خواهد کرد. پس انتظار می‌رود شهرداری به‌عنوان متولی مطالعه طرح، جلسات نهایی ‌ارائه طرح‌ها را هرچه سریع‌تر برگزار کند تا در پی آن معاونت عمرانی، مدیرکل سازمان مدیریت و درعین‌حال نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی با جدیت بیشتر نسبت به پیگیری دریافت اعتبارات ملی و دولتی به‌عنوان یک ضرورت اقدام کنند؛ زیرا کلان‌شهر شدن تنها با تکرار این عنوان محقق نمی‌شود، بلکه باید در زیرساخت‌های شهری نیز شاهد تحقق آن بود که یکی از نمودهایش، گسترش واقعی حمل‌ونقل عمومی ایمن با عنوان قطار شهری است.