از کلاسهای شیمی در شریف تا طراحی راهکارهایی برای نجات محیط زیست؛ دکتر امید پورهئی با تکیه بر تخصص و پشتکار، مسیری نو در زیستبوم نوآوری همدان گشوده است.

در دنیای امروز که توسعه پایدار و اقتصاد دانشبنیان بهعنوان دو محور اساسی در مسیر پیشرفت کشورها شناخته میشوند، نقش جوانان نخبه، متخصص و متعهد بیش از پیش اهمیت یافته. دیگر روشن است که آیندهسازان واقعی جوامع، نه صرفاً مدیران پشت میزنشین، بلکه کارآفرینان فناور و مسئلهمحورانی هستند که با تکیه بر علم، خلاقیت و انگیزه، گرهی از مسائل پیچیده جامعه میگشایند. از میان حوزههای گوناگون، محیط زیست یکی از چالشبرانگیزترین و البته حیاتیترین عرصههایی است که نیازمند ورود جدی نیروهای متخصص و نوآور است؛ چراکه بحرانهای زیستمحیطی همچون کمبود منابع آب، آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی نهتنها زندگی امروز ما، بلکه آینده نسلهای بعد را تهدید میکند.
در این میان، روایت افرادی که با درک عمیق این نیاز، مسیر زندگی و تحصیل خود را وقف پاسخگویی به این چالشها کردهاند، میتواند الگو و الهامبخش نسل جدید باشد. دکتر امید پورهئی یکی از همین چهرههای تأثیرگذار است. فارغالتحصیل دکتری شیمی که با دغدغههای محیطزیستی، فعالیت حرفهای خود را از همدان آغاز کرده و با تأسیس یک شرکت فناور، به راهحلی بومی برای بخشی از بحرانهای زیستمحیطی کشور دست یافته. داستان او، داستان تلفیق تخصص دانشگاهی با نیازهای واقعی جامعه و نماد امید، اراده و حرکت از دل چالشهاست. در ادامه گفتوگوی خبرنگار سپهرغرب را با وی میخوانید؛
لطفاً خودتان را معرفی بفرمایید و بگویید فعالیت حرفهای شما در چه حوزهای از دانشبنیان متمرکز است؟
سلام بنده امید پورهئی هستم، دارای مدرک دکتری تخصصی شیمی. از سال 1392 در حوزه محیط زیست در استان همدان مشغول فعالیت هستم. در سال 1398 با هدف ساماندهی و رسمیسازی این فعالیتها، شرکت فناور «گروه برگ» را در پارک علم و فناوری استان همدان تأسیس کردیم و هماکنون در آنجا مستقر هستیم.
جرقه ورود شما به دنیای دانشبنیان چگونه شکل گرفت و انگیزه اصلیتان در آغاز این مسیر چه بود؟
شروع علاقهمندی من به راهاندازی کسبوکار نوآورانه به سال 1392 بازمیگردد، زمانی که دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف بودم. در آن دوران، حضور در جمعی از افراد متخصص و نخبگان باعث شد تا به حوزه فناوریهای محیط زیستی علاقهمند و بهطور جدی وارد عرصه طراحی سیستمهای نوین تصفیه شوم.
ایده اولیه کسبوکار یا پروژه شما چگونه شکل گرفت و چه نیاز یا مسئلهای را هدف قرار دادید؟
حوزه محیط زیست، جذاب، پرچالش و در عین حال دارای بازار بالقوه قوی است. بسیاری از صنایع کشور با چالشهای محیط زیستی قابلتوجهی مواجهاند و نیاز مبرمی به راهکارهای نوین و بومیسازیشده دارند. همین نیاز، مبنای شکلگیری ایده اولیه ما شد. با توجه به تخصصمان، تصمیم گرفتیم فعالیت در این حوزه را بهصورت رسمی و در قالب یک شرکت فناور آغاز کنیم.
مسیر توسعه محصول یا خدمت دانشبنیان شما چه مراحلی را طی کرد و با چه چالشهایی مواجه بودید؟
در ابتدای مسیر، مهمترین چالش ما «اعتمادسازی» و ایجاد بستر مناسب برای همکاری با صنایع بود. برای اثبات توانمندیهای علمی و اجراییمان، زمان بسیاری صرف کردیم. با شرکت در جشنوارههای معتبر ملی، منطقهای و بینالمللی توانستیم محصولات و طرحهای خود را ارائه دهیم و جوایز ارزشمندی کسب کنیم. ازجمله این افتخارات میتوان به جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، جایزه ملی توسکا (برگزارشده توسط بنیاد ملی نخبگان)، جشنواره اختراعات بوعلی، عنوان فناور برتر استان و طرح پژوهشی برتر اشاره کرد. این موفقیتها کمک کرد تا بار علمی و عملی گروه ما نزد صنایع جدی گرفته شود و بتوانیم وارد مذاکره و عقد قرارداد با مجموعههایی شویم که با چالشهای زیستمحیطی جدی مواجه بودند.
در زمینه جذب سرمایه یا تأمین منابع مالی با چه تجربیاتی روبهرو شدید و از چه راهکارهایی استفاده کردید؟
با توجه به نوع فعالیت شرکت و حساسیتهای حوزه محیط زیست، ترجیح دادیم سرمایه لازم را ابتدا از طریق منابع شخصی و حمایتهای بانکی تأمین کنیم. هرچند سرمایهگذارانی برای شروع کار وجود داشتند، اما با کمک و همفکری دوستان، سرمایه اولیه را خودمان فراهم کردیم تا بتوانیم مسیر فعالیت را بهصورت مستقل و با تمرکز بر اهداف فناورانه ادامه دهیم.
فرآیند تیمسازی و یافتن نیروی انسانی متخصص چگونه بود؟ چه معیارهایی برای انتخاب اعضای گروهتان داشتید؟
یکی از دغدغههای اساسی هر کسبوکار برای ارتقا و رشد، دسترسی به نیروی انسانی متخصص و کارآمد است. خوشبختانه ما توانستیم با اتکا به ظرفیتهای موجود در بخش علمی و صنعتی، نیروهای توانمندی را جذب کنیم. بخشی از این نیروها از دل همان صنایعی بودند که با ما همکاری میکردند و چالش محیط زیستی داشتند. در حال حاضر، مفتخریم که یک گروه منسجم و متخصص در اختیار داریم که در تمام حوزههای مورد نیاز بهصورت یکپارچه فعالیت میکند.
بهنظر شما مهمترین ویژگی فردی که در موفقیت شما تأثیرگذار بوده چیست؟
واقعیت این است که راهاندازی و توسعه یک کسبوکار فناورانه با دشواریها و چالشهای بسیاری همراه است اما اگر هدف مشخصی در ذهن داشته باشیم، این سختیها قابلتحمل میشوند، چون میدانیم که تلاش ما معطوف به رسیدن به یک مقصد مشخص است. از نگاه من، مهمترین ویژگی فردی که موجب شد بتوانم به این نقطه برسم، در درجه نخست تلاش مستمر و پشتکار مضاعف بود و در درجه دوم، بهروز بودن در حوزه تخصصی خودم که باعث شد همواره بتوانم راهکارهای نو و کارآمدی ارائه دهم.
نقش نهادهای حمایتی و زیستبوم نوآوری کشور را در پیشبرد فعالیتهای دانشبنیان خود چگونه ارزیابی میکنید؟
محصولات دانشبنیان و فناوریهای نو، نقش بسیار مهمی در تحقق اهداف کلان هر کشور ایفا میکنند. به همین دلیل، حمایت واقعی از زیستبوم نوآوری و فناوری میتواند مسیر توسعه را برای فعالان این حوزه هموارتر کند. در حال حاضر، حمایتهایی از سوی نهادهای مختلف وجود دارد، اما متأسفانه کاغذبازیها و روند اداری حاکم بر این فرآیندها بسیار پیچیده و فرساینده است. بهعنوان مثال، برای دریافت تسهیلات، با مراحل اداری طولانی و گاه ناکارآمدی مواجه هستیم. قطعاً اگر این فرآیندها تسهیل و اصلاح شوند، میتوانیم شاهد افزایش تولید، رشد اشتغال و خلق محصولات فناورانه بیشتری در کشور باشیم.
آینده صنعت یا حوزه تخصصی خودتان را چگونه میبینید و برنامهریزی شما برای سالهای پیشرو چیست؟
با توجه به چالشهای زیستمحیطی گستردهای که نهتنها در جهان، بلکه در کشور خودمان نیز با آن مواجهیم، مانند کمبود آب، ناترازیهای انرژی، آلودگی هوا و سایر مسائل مرتبط، میتوان گفت که فناوریهایی که در خدمت حل این چالشها قرار بگیرند، ظرفیت بالایی برای رشد دارند. این حوزه نهتنها از لحاظ فنی و تخصصی جذاب است، بلکه از نظر اقتصادی نیز میتواند سهم بالایی از بازار را در آینده به خود اختصاص دهد. همچنین با در نظر گرفتن مزیتهای نسبی کشور ما، مانند نیروی انسانی متخصص و نسبتاً ارزان و هزینه پایین انرژی، میتوان برای این محصولات برنامهریزی صادراتی نیز داشت و در بازارهای بینالمللی حضور مؤثری پیدا کرد.
چه توصیهای به جوانانی دارید که علاقهمند هستند وارد حوزه دانشبنیان شوند اما نمیدانند از کجا شروع کنند؟
پیشنهاد من به جوانان این است که در کنار ادامه تحصیل، حتماً بهصورت جدی در یک حوزه تخصصی که واقعاً به آن علاقه دارند، ورود کنند. متأسفانه در بسیاری از دانشگاههای کشور، کمتر به تربیت نیروهای کارآفرین و صنعتگرا پرداخته میشود و این مسئله باعث میشود افراد صرفاً آموزشهای تئوریک ببینند در حالی که خود شخص میتواند با انگیزه و پیگیری، همزمان با تحصیل، مهارتهای کاربردی را نیز فرا بگیرد.
نکته بسیار مهم این است که هیچگاه از مسیر و هدفی که برای خودشان ترسیم کردهاند ناامید نشوند. اگر کسی واقعاً برای هدفش برنامهریزی و به آن ایمان داشته باشد و تمام تلاشش را بهکار بگیرد، بدون تردید روزی به آن نقطه خواهد رسید. پشتکار، باور به خود و استمرار در مسیر، کلیدهای اصلی موفقیت هستند.
الگویی از امید و اراده در زیستبوم نوآوری کشور
گفتنی است؛ تجربه دکتر امید پورهئی، نمونهای واقعی از ترکیب تخصص، انگیزه و تعهد در مسیر کارآفرینی فناورانه است. مسیری که با شناخت نیاز واقعی جامعه آغاز شد، با تلاش و یادگیری مستمر ادامه یافت و با حضور در رقابتهای علمی و صنعتی اعتبار گرفت. او و گروهش ثابت کردند که حتی در دل چالشها، میتوان فرصت ساخت، اگر باور به هدف وجود داشته باشد.
امروز، زیستبوم نوآوری ایران بیش از هر زمان دیگری به چنین الگوهایی نیاز دارد؛ به جوانانی که منتظر دعوت نمیمانند، بلکه خود آغازگر مسیر میشوند. حمایت از این نسل، نهفقط یک انتخاب، بلکه ضرورتی راهبردی برای آینده ایران در جهان دانشبنیان است.
شناسه خبر 94542