پیادهروی یک ورزش روزانه عالی است و میتواند به تقویت بدن کمک کند. فواید این ورزش برای سلامتی اغلب در مقایسه با دویدن نادیده گرفته میشود، با این حال حتی چنانچه از نظر فیزیکی و ظاهری نیاز چندانی به کاهش وزن وجود نداشته باشد، پیادهروی منظم روشی عالی برای تناسب اندام و حفظ سلامت بدن بهشمار میرود.
پیادهروی در کنار بهبود سلامت بدن برای محیط زیست نیز مفید است، چراکه با کاهش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از حملونقل موتوری نقش بسزایی در بهبود دمای هوا و کاهش آلودگی محیط زیست ایفا میکند. تا سال 1970 تقریباً 66 درصد از دانشآموزان پیاده به مدرسه میرفتند این آمار بهمرور کاهش یافت و امروزه کمتر از 13 درصد است.
این کاهش روزافزون به معرفی روز جهانی پیادهروی تا مدرسه در اوایل دهه 1990 در بریتانیا منجر شد که این اقدام در سال 1997 با مشارکت آمریکای شمالی همراه بود. پس از آن در سال 2004 چندین مدرسه و جامعه محلی به سازماندهی مسیرهای فعال و ایمن به مدرسه پرداختند که در ادامه با چند مورد از آنها آشنا میشویم.
خیابانهای مدرسه ابتکاری در بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی مانند آلمان، چک یا اتریش برای پیادهسازی جادههای خارج از مدارس با محدودیت موقت در تردد موتورها در زمانهای ترک و تحویل است.
**پراگ، پایتخت جمهوری چک
پراگ اصلیترین خیابان نزدیک به هر مدرسه را به تردد دانشآموزان با پای پیاده، اسکوتر یا دوچرخه اختصاص داده است و حملونقل موتوری را در آنها در زمان شروع و پایان ساعات تحصیلی بهمدت 30 دقیقه بهطور کامل ممنوع کرده است. این اقدام نهتنها منجر به نارضایتی ساکنان اطراف مدرسه برای استفاده از وسایل حملونقل نخواهد شد، بلکه مزایای بسیاری را نیز برای آنها به ارمغان خواهد آورد. به عنوان مثال، ساکنان منطقه میتوانند در فضایی آرام و ایمن فرزندان خود را به صورت پیاده یا سوار بر دوچرخه و اسکوتر به مدرسه بفرستند و علاوه بر این، دانشآموزان در مسیر خانه تا مدرسه، هوای پاک استنشاق خواهند کرد. ایجاد خیابانهای مدارس در کنار تمام مزایای خود، باعث افزایش فعالیت در میان دانشآموزان میشود که همین کار به حفظ تندرستی آنان کمک زیادی میکند. کودکانی که با پای پیاده یا دوچرخه و اسکوتر بدون وجود والدین خود را به مدرسه میرسانند، نسبت به سایرین از توانایی بیشتری برای مقابله با چالشهایی نظیر سوانح جادهای برخوردار میشوند.
**لیسبون، پرتغال
لیسبون به تقلید از پاریس و بارسلونا به تصویب طرح خیابانهای مدرسه پرداخت تا سلامت و امنیت دانشآموزان شهر را با گسترش این مناطق پیادهمحور تضمین و والدین را نسبت به ایمنی فرزندان خود در مسیر مدرسه مطمئن کند، چراکه دانشآموزان این شهر علاقه بالایی به تردد در گروههای چند نفری دارند و این امر احتمال بروز حادثه با وسایلنقلیه موتوری را برای آنها افزایش میدهد. تنها مشکل موجود در پیادهسازی این طرح، قرار داشتن بعضی از مدارس در شریانهای ترافیکی شهر است.
در حرکت جالب دیگر، مسئولان پرتغال ابتکاری موسوم به قطارهای دوچرخهسواری را برای افزایش امنیت دانشآموزان هنگام تردد به مدرسه به راه انداختهاند. اصطلاح قطار در واقع به گروههایی از دانشآموزان اشاره دارد که سوار بر دوچرخه خود به رهبری یک بزرگسال در راه مدرسه هستند.
دقیقاً مانند وسایل حملونقل عمومی، این قطارهای دوچرخهسواری دارای مسیر مبدا و مقصد از پیش تعیینشده همچنین توقفهای برنامهریزی شدهای است که کودکان میتوانند در آن به سایر دوستان خود بپیوندند. این مفهوم پیش از این نیز در شهر بارسلونا معرفی شده بود با این تفاوت که در آنجا طرح بهعنوان اتوبوس دوچرخهسواری شناخته میشود.
**شفیلد، انگلستان
شفیلد با اعمال ممنوعیت تردد وسایلنقلیه موتوری در زمان شروع و پایان ساعات تحصیلی در یکی از شلوغترین خیابانهای خود در نزدیکی چند مدرسه، یک منطقه تردد امن ایجاد کرده است تا دانشآموزان با خیال راحت به تردد با پای پیاده یا اسکوتر و دوچرخه بپردازند. این شهر همچنین برنامههای سرگرمکننده جالبی ارائه داده است تا کودکان در ساعات غیرمدرسه نیز در خیابانهای مسدود به روی تردد ماشینها، به پیادهروی و دوچرخهسواری بپردازند و ضمن برخورداری از مزایای شیوههای فعال تردد، از کیفیت خوب هوا نیز بهره ببرند.
**لئون، فرانسه
لئون قصد دارد مسیرهای منتهی به مدارس را پیادهراهسازی کند. این شهر با توجه به نقش مهمی که محیطهای آموزشی بر سلامت و رفاه دانشآموزان دارند، در نظر دارد این مسیرها و محوطه داخلی مراکز آموزشی را با کاشت گل و گیاه سرسبز کند تا ضمن بهبود امنیت دانشآموزان در زمان تردد میان مدرسه و خانه، امکان افزایش فعالیتهای نوآورانه و علمی را در میان آنها گسترش دهد. تاکنون چندین مدرسه در لئون به پیادهراههای سبز مجهز شده که این امر با افزایش چشمگیر پیادهروی میان دانشآموزان و کارکنان مدارس و کاهش استفاده از وسایلنقلیه موتوری همراه بوده است.
شهردار لئون نیز دستور داده است تمام فضاهای داخلی مدارس تا سال 2026 به پوشش سبز بیشتر، خاکهای نسبتاً نفوذپذیر برای کشت بهتر گیاهان، ارائه بازیهای آبی و احداث زیرساختهای مربوط مجهز شود. این طرح در 206 مدرسه از سراسر شهر پیاده خواهد شد اما در بحران کنونی تنها امکان تغییر فضاهای داخلی 20 مدرسه امکانپذیر است، با این حال، مسیر تمام مدارس سراسر شهر از پیادهراههای سبز برخوردار خواهد شد.
**روز جهانی پیادهروی تا مدرسه
روز جهانی پیادهروی تا مدرسه هر سال در نخستین چهارشنبه ماه اکتبر برگزار میشود. در این زمان از سال هوا برای به خیابان رفتن و کمی ورزش کردن بسیار مناسب است و دانشآموزان در سراسر جهان این فرصت را دارند که ضمن برخورداری از مزایای سلامتی این ورزش، بر محیط زیست نیز تأثیر بگذارند. این اقدام الهامبخش توسعه اقدامات محلی برای ایجاد یک محیط زیست امن و پایدار است.
این روز در حال حاضر به مجموعهای از رویدادهای بینالمللی تبدیل شده است که در بیش از 40 کشور برگزار میشود و طی آن هزاران دانشآموز در سراسر جهان با پای پیاده مسیر مدرسه تا خانه و بهعکس را میپیماند.
دانشآموزان در این روز از مزایای پیادهروی برای ایجاد جوامع ایمنتر، حفاظت از محیط زیست و عادات حملونقل سالمتر آگاه میشوند و به بررسی موضوعات مهمی همچون ایمنی ترافیک و آلودگی محیط زیست میپردازند و مهارتهای پیادهروی ایمن را یاد میگیرند.
امسال کل ساکنان ریورساید کالیفرنیا با هم در رویدادهای روز جهانی پیادهروی تا مدرسه شرکت کردند تا حمایت خود را از سبک زندگی سالمتر و شیوههای تردد فعال به جهان نشان دهند و ساکنان سراسر دنیا را تشویق کنند تا با دور شدن از حملونقل ماشینی و انتخاب شیوههای جایگزین، تغییرات سالمی را برای سالها پذیرا باشند و آن را به یک عادت روزمره تبدیل کند.