|
روز یکشنبه سیزدهم آذرماه به‌مناسبت روز جهانی خاک در محل سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با حضور مسئولین جهاد کشاورزی و اصحاب رسانه نشست خبری با موضوع حفاظت از خاک برگزار شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه هدف اصلی مجموعه بزرگ جهاد کشاورزی تأمین غذای کافی و سالم برای آحاد جامعه است، گفت: تأمین امنیت غذایی پایدار یکی از ضرورت‌های هر کشور است که نیاز به برنامه‌ریزی و توجه دارد.
رضا بهراملو با اشاره به اینکه مهم‌ترین نهاد برای تأمین غذا خاک و آب است، اظهار کرد: 87 درصد از تولیدات ما از منابع آبی به‌دست می‌آید که البته خاک منشأ غذایی و محل حفظ آب است.
وی تأکید کرد: خاک زراعی در نقاط متفاوت دنیا دارای عمق‌های متفاوتی است که در همدان عمق خاک زراعی بین 20 تا 30 سانتی‌متر است؛ بنابراین حساسیت حفظ آن نیز بیشتر می‌شود.
بهراملو خاطرنشان کرد: درحال حاضر تغییر کاربری و تبدیل زمین زراعی مرغوب ممنوع است، زیرا خاک حاصلخیز مخصوص تولید بوده و باید برای مردم وآیندگان حفظ شود.
وی در پایان افزود: حفاظت از خاک تنها به یک روز مختص نیست و آب و خاک جزء ضروریات غذایی مردم هستند که همه وظیفه داریم نسبت به آن‌ها احساس مسئولیت کنیم و در حفظشان بکوشیم.
مدیر امور آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه 45 هزار هکتار از اراضی استان همدان دچار شوری هستند، گفت: این اراضی در دشت همدان- قهاوند و فامنین- رزن قرار دارند و تنها چهار درصد از اراضی استان همدان دارای بالای دو درصد ماده آلی هستند.
امیر لاهوتیان با اشاره به اینکه کشور ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار دارد و حفظ پایداری خاک از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار کرد: 65 درصد از خاک‌های زراعی کشور دارای کمتر از یک درصد ماده آلی هستند و میزان این ماده آلی در استان همدان 66 درصد است.
وی خاطرنشان کرد: از مجموع هشت میلیون هکتار اراضی آبی کشور تنها 1.2 میلیون هکتار جزء اراضی درجه یک و حاصلخیز هستند؛ میزان 4.3 میلیون هکتار از خاک‌های کشور غیر حاصلخیز بوده و به شوری دچار هستند.
لاهوتیان با تأکید بر اینکه خاک برای تنوع زیستی باید حفظ شود، اظهار کرد: اجرای کشاورزی حفاظتی تنها راهی است که در سند راهبردی به آن رسیده‌ایم؛ اجرای کشاورزی حفاظتی در سطح وسیع افزایش ماده آلی خاک را داشته و می‌تواند نجات‌دهنده اراضی کشور باشد.
وی با بیان اینکه کشاورزی حفاظتی سه رکن دارد، تصریح کرد: استفاده از ادوات خاک‌ورزی حفاظتی، رعایت تناوب کشت زراعی و حفظ بقایا و پوشش گیاهی ازجمله ارکان کشاورزی حفاظتی هستند.
لاهوتیان از مطالعات تفصیلی در 800 هزار هکتار از اراضی استان خبر داد و گفت: نتیجه مطالعات نشان داده در استان همدان بیش از 70 درصد خاک‌ها جزء خاک‌های جوان و کمترتوسعه‌یافته هستند.
وی اذعان کرد: 65 درصد از اراضی استان دچار کمبود فسفر، 30 درصد دچار کمبود پتاسیم، 30 درصد دچار کمبود مس، 84 درصد دچار کمبود روی و 90 درصد دچار کمبود آهن هستند.
لاهوتیان در پایان تصریح کرد: درحال حاضر با همکاری محیط‌زیست، منابع طبیعی و کانون پرورش فکری برنامه‌های مختلفی در مدارس سراسر استان برای آموزش اهمیت خاک، درحال اجرا هستند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان نیز با بیان اینکه حفاظت از فرسایش خاک در حوزه‌های آبریز می‌تواند در جلوگیری از فرسایش خاک کمک‌کننده باشد، گفت: تخریب ساختمان خاک برگشتی سخت دارد، خاک به‌عنوان محل ریشه گیاه و حفظ آب بسیار ارزشمند است و تغییر در ساختار آن به تغییر در سایر موارد ذکرشده نیز منجر می‌شود.
اسفندیار خزایی با اشاره به اینکه خاک مهم‌ترین محل استقرار گیاه است، اذعان کرد: علاوه‌بر این هوا و اقلیم نیز متأثر از خاک است؛ همان‌طور که می‌بینیم، ریزگرد‌ها از فرسایش خاک‌هایی که رطوبت خود را از دست داده‌اند، به‌وجود می‌آیند.
وی در ادامه افزود: ریزدانه‌هایی از خاک که رطوبت خود را از دست داده‌اند، در مواجهه با نیروی باد ریزتر شده و ریزگرد‌ها را برای ما به ارمغان خواهند آورد؛ وجود ریزگرد‌ها می‌تواند تهدیدی برای جنگل‌ها و مراتع ما باشد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با اشاره به اینکه 900 هزار هکتار از اراضی مستعد استان همدان زیر کشت محصولات زراعی و باغی قرار دارد، افزود: بیش از چهار میلیون تُن از تولیدات گیاهی استان در 900 هزار هکتار از اراضی مستعد استان تولید می‌شود.
شهرام پرورش با بیان اینکه در همه سخنرانی‌ها و جلسات به بارش و تغییر اقلیم می‌پردازند اما بحث خاک کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، گفت: خاک موجود زنده است و حفاظت از آن باید مورد توجه قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه تشکیل یک سانتی‌متر خاک بیش از 300 سال زمان می‌برد، باید بتوانیم با اقدامات خود خاک، این موهبت الهی را حفظ کرده و از فرسایش آن جلوگیری کنیم.
پرورش با اشاره به بی‌مهری‌هایی که به خاک شده، اذعان کرد: این بی‌مهری‌ها باعث شده تا مواد آلی خاک‌ها به‌شدت رو به کاهش باشند؛ درواقع این بی‌توجهی‌ها روند کاهش مواد آلی خاک در استان همدان را شدت بخشیده است.
وی با تأکید بر اینکه مواد آلی نقش اساسی و حیاتی در خاک دارند، تصریح کرد: کشاورزی حفاظتی موضوعی است که در جهان ارائه شده و به‌عنوان یک پروژه مهم در این زمینه است. هدف کشاورزی حفاظتی، حفظ منابع آب و خاک، افزایش منابع آلی خاک و بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید است.
پرورش در ادامه با بیان اینکه سال گذشته در اراضی استان کشاورزی حفاظتی اجرا شده است، اظهار کرد: طی سال گذشته 110 هزار هکتار از اراضی استان همدان تحت کشاورزی حفاظتی قرار گرفت که این موضوع هزینه‌ای بالغ‌بر 195 میلیارد ریال داشته است.
وی در پایان تأکید کرد: در همین راستا انجمن کشاورزی حفاظتی در استان همدان به‌عنوان نخستین انجمن در کشور تشکیل شد؛ همچنین سال گذشته بیش از 200 دستگاه و امسال نیز 100 دستگاه کشت مستقیم در اختیار کشاورزان استان قرار گرفته است.
مشاور رئیس سازمان در توسعه پایدار و امور فناوری نیز با بیان اینکه خاک کشاورزی زیست‌بومی قوی و فعال است، گفت: به این امر متأسفانه آن‌گونه که باید پرداخته نشده است.
غلامعلی آئینی خاک را ماده اصلی حیات و یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی برشمرد و افزود: روش‌های مختلفی برای حفظ خاک و مواد آلی آن در کشاورزی وجود دارد که باید جهت حفظ منبعی که غذای بشر به آن وابسته است، تلاش کرد.
وی در پایان تصریح کرد: جهان امروزه با رشد فزاینده جمعیت باید به خاک برای تأمین امنیت غذایی توجه کند؛ بنابراین جهت حفظ این مهم باید سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی شود تا جامعه متوجه این مهم باشند.
|
